Wally de Lang gaf de bijna 400 mannen die opgepakt werden bij de eerste razzia’s in februari 1941 in Amsterdam, een naam en een gezicht. Ze schreef een boek en stelde een prachtige tentoonstelling samen in Stadsarchief Amsterdam (nog te zien tot 8 mei).
Saskia Aukema stond perplex toen ze van haar vader hoorde dat haar oudtante Annie in kamp Westerbork getrouwd was met haar vriend Hans. Ze ontdekte dat er heel wat huwelijken gesloten werden, midden in oorlogstijd. Ze maakte een beeldschoon boek: Tot de dood ons scheidt.
In deze aflevering van Rottenberg& op Bevrijdingsdag 2022, spreekt
Sandra Rottenberg met Wally en Saskia over het doen van onderzoek naar ‘gewone’ mensen in oorlogstijd. Hoe pak je dat aan, hoe geef je dat vorm? Hoe verhoud je je emotioneel gezien tot je onderwerp? En hoe dan om te gaan met de actuele stand van zaken met de oorlog in Oekraïne?
Luister ter voorbereiding naar de podcast: Nagekomen Verhalen:
https://www.2doc.nl/nagekomenverhalen
We sluiten de middag af met een kleine Vrijheidsmaaltijd met vrijheidssoep.
Reserveren@torpedotheater.nl
Toegang €12,50; vrijwillige bijdrage voor de soep.
alive and kicking vanuit ons vertrouwde theatertje
LET OP AFWIJKENDE AANVANGSTIJD!
help ons het Torpedotheater open te houden!
De razzia’s van 22 en 23 februari 1941; het lot van 389 Joodse mannen
woensdag 4 mei, 12.00 uur Splendor, Nieuwe Uilenburgerstraat
Wie waren de 400 mannen die opgepakt werden bij de eerste razzia’s in februari 1941 op het Waterlooplein en in Nieuwe Uilenburgerstraat? Wally de Lang zocht het uit, schreef een boek en maakte een tentoonstelling (nog te zien tot 8 mei in Stadsarchief Amsterdam), Sandra Rottenberg maakte er een audiotour en podcast bij met verhalen van nabestaanden. Bob Gerson is een van die nabestaanden en liet daar onder andere het filmpje zien van de vrolijke
oudejaarsavond 1940 waar de hele familie te zien is ten huize van de eigenaar van Hollandia-Kattenburg.
De razzia’s leidden tot een golf van ontzetting en waren de directe aanleiding voor de Februaristaking. Korte biografieën van alle opgepakte mannen zijn te vinden op de website van Stadsarchief Amsterdam: https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/themasites/razzia/
De podcast Nagekomen Verhalen is hier te beluisteren:
https://www.2doc.nl/nagekomenverhalen
Op 3 mei 2022 vond de internationale boekpresentatie plaats van de Canadese uitgave van The Cigar Factory of Isay Rottenberg met onze literair agent en verre neef Michael Levine, verre neef Robert Rotenberg (die het nawoord schreef bij de vertaling) en onze vertaler Jonathan Reeder. De Canadese schrijfster Anna Porter leidde het gesprek.
Het hele beuren is te zien via deze link: book
Chris Keulemans werd geboren in Tunis en reisde als kind met zijn ouders mee over drie continenten. Reizen bleef hij om zijn eigen plek in de wereld te definiëren, om bijzondere mensen te ontmoeten, om dichters en schrijvers een podium te bieden en culturele uitwisselingen tot stand te brengen in Amsterdam, Sarajevo of Beiroet.
Gastvrijheid is het beste wat mensen elkaar te bieden hebben, meent hij.
Nu we de deuren openzetten voor vluchtelingen uit Oekraïne spreekt Sandra Rottenberg met Keulemans
over zijn laatste prachtige boek
Gastvrijheid.
Waarom is het hemd nader dan de rok als we het over gastvrijheid hebben? Waarom is gastvrijheid warmer op plekken waar minder is? Ben je geen vluchteling meer op het moment dat je zelf de deur weer open kan zetten voor gasten? Met zijn mild beschouwende doch zelfkritische blik reizen we mee met Chris Keulemans, op zoek naar de kunst van gastvrijheid.
Heerlijk was het weer live in het vertrouwde theatertje te zijn met Maria Kraaijkamp die zong over de dakloosheid van Joseph en Maria.
TALKSHOW DE RUIMTE
WOONNOOD
Op dinsdag 29 maart om 20:00 uur staat de tweede editie van De Ruimte gepland, een talkshow die bestaat uit een vast format met inhoudelijke, culturele, lokale onderwerpen onder leiding van een professionele moderator, georganiseerd door Het Cultuurgebouw in Het Oude Raadhuis. In deel II gaan we in gesprek over ‘Woonnood’. Insteek van het gesprek is niet alleen het gebrek aan betaalbare ruimte, maar ook de psychische gevolgen die kunnen ontstaan. Sandra Rottenberg is de moderator.
Gasten: oa. het jongerenplatform van de SER, die hier net onderzoek naar gedaan heeft, jeugdpsychologe Marga Akkerman, cabaretier Yora Rienstra (VPRO Half Holland Dakloos), Ymere, jongeren uit Haarlemmermeer, 1828 (woonkansen voor jongeren van 18-28 jaar en Hospihousing. Sandra Rottenberg is de moderator van De Ruimte. Maria Kraaijkamp (‘Een veelbelovend talent’ – Jury AKF Sonneveldprijs) zal een speciaal optreden verzorgen
Dat was weer heel erg leuk en interessant! Lees het verslag hier: https://www.repaircafe.org/innovatie-centraal-op-online-repair-cafe-event/
https://www.2doc.nl/nagekomenverhalen
Het is best lastig om je voor te stellen dat een gebeurtenis van tachtig jaar geleden nog veel emoties op kan roepen. De razzia’s van 22 en 23 februari 1941, vormen zo’n gebeurtenis. Vierhonderd jonge mannen werden toen met bruut geweld opgepakt in de Amsterdamse Jodenbuurt.
Van deze razzia’s hebben veel mensen wel eens gehoord: ze veroorzaakten een golf van ontzetting en verontwaardiging en vormden de aanleiding voor de Februaristaking, een groot en moedig protest tegen de vervolging van de joodse bevolking door de Duitse bezetters. Historica Wally de Lang vroeg zich af: wie waren die mannen die toen zijn opgepakt en van wie slechts een handvol de nazi-terreur overleefde? Dankzij haar intensieve speurtocht heeft zij de levens van deze mannen en hun familie kunnen reconstrueren. Maar ze heeft ook ontdekt wat een gruwelijk einde hen wachtte. Ze schreef er een boek over en stelde een tentoonstelling samen.
De tentoonstelling in de monumentale hal van Stadsarchief Amsterdam kon vorig jaar helaas maar een paar weken open voor het publiek in verband met de heersende corona.
Ondertussen meldden zich talloze nabestaanden met nieuwe foto’s, documenten, brieven en verhalen. In de paar weken dat de tentoonstelling vorig jaar voor kleine groepen bezoekers toegankelijk was, hebben Wally de Lang en programmamaakster Sandra Rottenberg kinderen, kleinkinderen, neven en nichten van de opgepakte mannen in Stadsarchief Amsterdam ontvangen om hun persoonlijke verhalen op te nemen. In deze audiodocumentaire zijn een aantal van die geschiedenissen opgenomen, aangevuld met uniek bronnenmateriaal. De documentaire is te beluisteren vanaf 9 februari 2022 via https://www.2doc.nl/nagekomenverhalenen alle podcastkanalen.
De tentoonstelling in Stadsarchief Amsterdam is opnieuw te zien van 18 februari tot en met 8 mei 2022. Ik maakte bij de tentoonstelling ook een audiotour waarin nog meer verhalen te horen zijn.
Nagekomen verhalen
Samenstelling: Sandra Rottenberg
Research: Wally de Lang
Eindredactie: Anton de Goede
Techniek: Berry Kamer
Met dank aan en alle nabestaanden die een bijdrage leverden en Wolfgang Schreiber, Thieme Hennis en Jip Nelissen voor het lenen van hun stemmen; Stefanie van Odenhoven en collega’s van Stadsarchief Amsterdam . Dit project werd mede mogelijk gemaakt door het Steunfonds Freelance Journalisten.
Begin 2021 verscheen bij Uitgeverij Atlas Contact het boek De razzia’s van 22 en 23 februari 1941. Het lot van 389 Joodse mannen van Wally de Lang.
Voor meer informatie over de tentoonstelling, zie de website van Stadsarchief Amsterdam https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/agenda/razzia-22-23-februari-1941-0/
en de themasite: https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/themasites/razzia/ met alle biografieën van de betreffende mannen.
Nieuw Publiek Leiderschap, een podcastserie in drie delen voor het Trendbureau Overijssel
In deze tweede serie van deze podcast maken we kennis met acht jonge volksvertegenwoordigers uit Overijssel. Hoe zien deze jonge ‘Wilde Eenden’ uit Overijssel zichzelf als leider? Waarom doen ze wat ze doen? Hoe pakken ze dat aan en wat willen ze bereiken? En voor wie?
De podcast van het Trendbureau is rechtstreeks op de website van Trendbureau Overijssel te beluisteren, maar ook te vinden op Spotify of via You Tube
https://open.spotify.com/episode/0Y2fbOWayyPHfgtbAhrSW8?si=8KLVsNngTmGAzyKKEf1pGg&nd=1
For all English readers: our book is finally available in English! Order it now in The Netherlands at Athenaeum Bookshop
or in Canada at The Wilfried Laurier University Press
Second Writers’ Conference at Alabama A&M College, Normal, Alabama, 1966, bron JHM
Audiodocumentaire voor NTR DOCS, vanaf 15 december 2021 ONLINE via alle podcast-kanalen of via deze link: Ik zag hoe zwart ik was
Rosey Pool (1905-1971) groeide op in vooroorlogs Amsterdam als dochter van een joodse socialistische en seculiere sigarenboer. Ze had een mooie stem, schreef poëzie en maakte als jonge vrouw furore als voordrachtkunstenares.
Haar leven raakte aan alle grote gebeurtenissen in de 20e eeuw. Ze verkeerde in radicaal-linkse kringen in de jaren ’30 in Berlijn, maakte daar de omslag naar het nazisme mee en ontdekte dat ze lesbisch was. Ze nam deel aan het joodse verzet tegen de nazi’s in bezet Amsterdam, slaagde erin zowel uit de trein naar Auschwitz als uit Westerbork te ontsnappen.
Na de oorlog, als enige overlevende van haar gezin, vereenzelvigde ze zich met Afro-Amerikaanse dichters. Ze schiep zichzelf een nieuwe familie van zwarte schrijvers en bracht verschillende bloemlezingen met door haar vertaalde gedichten uit, die in Nederland in de jaren ’50 en ’60 veel succes hadden; een Ooievaarspocket met een oplage van 10.000 exemplaren was in een mum van tijd uitverkocht. Ze woonde met haar vriendin Isa Isenburg in London waar haar flat uitgroeide tot een salon voor zwarte schrijvers. Haar huis werd een vrijplaats voor in Engeland vervolgde homoseksuelen.
Pool schreef voor kranten en tijdschriften, werkte voor de radio en maakte actief de begintijd van de Nederlandse en Britse televisie mee. Ze had een tomeloze energie en was niet wars van stunts om de onderdrukking van Afro-Amerikanen onder de aandacht te brengen. Ze gaf les aan zwarte studenten in het zuiden van de VS en onderhield intensieve correspondenties met iedereen die ertoe deed, van hartsvriend en dichter Langston Hughes tot Léopold Senghor, de eerste president van Senegal. In 1961 en 1966 was ze als enige witte vrouw betrokken bij de grote festivals in Nigeria en Senegal waar kunstenaars, dichters en schrijvers uit de Verenigde Staten en Afrika elkaar ontmoetten.
Alles hield Rosey bij in plakboeken, zo regisseerde ze het verhaal van haar leven. Want ze was ook goed in mystificaties en geheimen. Na haar dood in 1971 leek ze vergeten en verdwenen: ze werd ingehaald door de radicale zwarte emancipatiebeweging van de jaren ’60.
Sandra Rottenberg maakte een audiodocumentaire geïnspireerd op het proefschrift van Lonneke Geerlings over Rosey Pool: Survivor, Agitator. Rosey E. Pool and the Transatlantic Century’ , VU 2020.
Samenstelling: Sandra Rottenberg, met dank aan Lonneke Geerlings, Rudi Wesselius, Susan Legêne, Dini Bangma en het archief van de Universiteit van Sussex in Brighton en de IHLIA-collectie van de Openbare Bibliotheek Amsterdam. De gedichten en brieffragmenten werden gelezen door Bertien Minco en Rudy Lion Sjin Tjoe.
Techniek: Berry Kamer. Eindredactie Anton de Goede.
De biografie van Rosey Pool komt volgend jaar uit bij Uitgeverij AtlasContact.
Als u toch in de kelder moet zijn, beste lezer. Of kijk eens rond in de garage als u die heeft. En wie weet komt u op zolder een nog best knappe Van Gogh tegen die het niet zo goed deed boven de bank. Laat u ook vooral niet tegenhouden om creatief te zijn: met allerlei dingen en zaken en grappige en/of aardige diensten die u ter beschikking stelt en waarop geboden kan worden zijn we blij en kunnen we hopelijk bijvoorbeeld de nieuwe ventilatie betalen. Want man, man, man wat zijn het lastige tijden. Maar wanhopen doen we niet: éérst De Grote Help Het Torpedo Theater De Crisis Door Veiling!
Hoe verder?
U stuurt een mailtje naar info@torpedotheater.nl met wat u wil aanbieden of belt met 020-4284993 en we kijken even wat of hoe. Langsbrengen op 12 december tussen 12 en 14 uur mag ook: bij onze vrienden van Salon De IJzerstaven, Bickersgracht 10 in Amsterdam. Daar wordt de hele handel verzameld en van 15 tot 17 uur vrolijk afgehamerd door uw ervaren veilingmeesters Peter DE SMET, Henk STOKHOF en Carel HELDER, afgewisseld door optredens van coryfeeën uit binnen- en buitenland, zoals de fantastische flamencozangeres Yota BARON.
Kan iedereen daar bij zijn?
Ja graag zelfs, een kolkende zaal is natuurlijk het mooist, binnen de perken van de coronaregels. Ter plekke op het Bickerseiland door een kaartje van 15 euro te reserveren via reserveren@torpedotheater.nl; en via Zoom door even te reserveren via reserveren@torpedotheater.nl. Zet er even bij: Zoom. Meebieden kan in beide gevallen, en desgewenst ook nog via mail of telefonisch of voor ons part Tante Pos.nl.
NB: de veiling begint om 15.00 uur, deur open 13:00 uur. Tussendoor live verslag van de apotheose van het F1-seizoen.
Hou ‘m vrij dus deze zondagmiddag 12 december, mobiliseer intussen al uw aardige vrienden en bekenden, en met een bekende dichter uit Amsterdam-Noord zeggen wij:
Guard your things upon the ceiling
For the Torpedo Theater spulletjesveiling!
Toegang alleen met QR-code
The Cigar Factory of Isay Rottenberg komt per 1 januari uit in Canada! Hoera nu wordt het boek bereikbaar voor de hele Engelstalige wereld. Michael Ignatieff schreef een prachtige aanbeveling en dat doet hij echt alleen maar als hij een boek van kaft-tot-kaft gelezen heeft en het de moeite waard vindt, vertelde hij me bij een ontmoeting in De Balie op 21 november 2021. Hij was daar voor de presentatie van zijn nieuwe boek Troost (On consolation). Met dank aan onze literair agent en verre neef Michael Levine. Zie ook al die andere prachtige blurbs!
Niemand minder dan ontdekkingsreizigster
Arita Baaijens is mijn gast in Rottenberg& in het Torpedotheater
Zij neemt ons mee in haar projectTaal voor de toekomst
en geeft ons een snelcursus spreken met de zee. Het afgelopen jaar gingen scholieren, woordkunstenaars, surfers, filosofen ons al voor.
Arita: ‘De zee is van zichzelf al welsprekend genoeg voor wie de signalen verstaat, maar was niet te beroerd om onze taal er bij te leren. Uiteraard met ziltig accent, woordvondsten en taalregels die passen bij een meerstemmige wereld.’ https://taalvoordetoekomst.nl/
Je kan nu reeds reserveren, maar sturen je zeker nog een herinnering: reserveren@torpedotheater.nl
ROTTENBERG& BAAIJENS
2 DECEMBER 2021
Met een prachtige speech van schrijfster Marja Vuijsje, 22 prijswinnaars in evenzoveel categorieën , 120 buurbewoners in de Zuiderkerk en uiteraard de felbegeerde WISSELBEKER, dit jaar naar Jacqueline op de Snoekjesgracht/Siebeleshof. De prachtige foto’s van Gerrie van Heun zijn als kalender te verkrijgen bij Pantheon Boekhandel. Hulde aan de (geheime) jury en alle vrijwilligers die dit mogelijk maakten in samenwerking met Buurthuis De Boomspijker. Auke Bijlsma kan heel tevreden zijn over de vergroening van onze buurt! Reclaim the street!
Kijk eens wat een mooi logo Sjoerd Jan Bos voor mij ontworpen heeft! https://sbcdesign.nl/ 
Een nieuw programma in het Oude Raadhuis in Hoofddorp: talkshow
De Ruimte op dinsdag 12 oktober
We gaan in gesprek over actuele, urgente, lokale, culturele onderwerpen. In de eerste aflevering staat het thema ‘Worden wat je Wil’ centraal, het thema van de kinderboekenweek 2021.
Kun je in Nederland worden wat je wil? Is worden wat je wil een illusie en helaas niet voor iedereen weggelegd? Wat is de taak van maatschappij en politiek hierin? De serie Klassen liet Nederland niet onberoerd. Is het onderwijs in staat om het verschil temaken? Het onlangs verschenen SER Rapport Gelijke kansen in het onderwijs signaleert dat de kwaliteit van het basis- en voortgezet onderwijs onvoldoende is. Te hoge werkdruk, grote klassen, lerarentekorten, om maar wat oorzaken te noemen. Beter onderwijs geeft kinderen gelijke kansen concludeert de SER. Of is de plek waar je wieg staat nog steeds bepalend voor de kansen die je krijgt in je leven?
Moderator Sandra Rottenberg ontvangt schrijver en Libris Literatuur Prijswinnaar Murat Isik (Wees Onzichtbaar), Marjolein Steffens wethouder Onderwijs Haarlemmermeer, auteur Eva Buwalda & Anne Sophie Stoop van het SER Rapport Gelijke kansen in het onderwijs, teamleider Rob Schoonwater van Praktijkschool De Linie, Gijs Bruijnzeels leerkracht groep 8 & adjunct-directeur De Optimist en Maxe de Rijk, docent VMBO kansklas Amsterdam en auteur van Geen stress, we gaan het maken.
Cabaretière Maria Kraaijkamp – zelf ook eindelijk aan het worden wat ze wil – steekt ons een hart onder de riem met haar heerlijke liedjes
Webinar Courtcase Shell
Zoom
28 september 2021 16:00 – 17:00
Shell has lost the court case – but what does that mean for financial stakeholders?
With this webinar we provide insight into the (possible) financial risks associated with a scenario in which Shell changes too slowly or not at all: stranded assets, loss of license to operate/reputational risks, overly abrupt changes as a result of tightened global policy, litigation risks, etc.
We have won our case and Shell is lodging an appeal. This makes this webinar all the more interesting: What are the associated risks? How has the world of finance responded? How should they be responding?
When: 28th of September
Time: 16- 17 (GMT-UTC +2)
Where: Online-Zoom
Language: English
Speakers
Speakers will include (more to be announced):
- Roger Cox: Climate litigation lawyer who won the case against Shell on behalf of Milieudefensie et al. Roger also won the Urgenda courtcase against the Dutch government.
- Donald Pols: Executive Director, Milieudefensie, Friends of the Earth Netherlands
- Mark van Baal: Director Follow This. Follow This is a group of over 6,000 green shareholders in oil and gas companies. Thanks to the votes of institutional investors for the Follow This Climate Targets Resolutions, Shell, Equinor, and BP set climate ambitions.
- Andres van der Linden: Responsible Investment Advisor at PGGM Investments
Time for questions
Do you have a question? There will be plenty of time for questions from the audience.
The Hidden History of a Jewish Entrepreneur in Nazi Germany
Description
In 1932, Isay Rottenberg, a Jewish paper merchant, bought a cigar factory in Germany: Deutsche Zigarren-Werke. When his competitors, supported by Nazi authorities, tried to shut it down, the headstrong entrepreneur refused to give up the fight.
Isay Rottenberg was born into a large Jewish family in Russian Poland in 1889 and grew up in Lodz. He left for Berlin at the age of eighteen to escape military service, moving again in 1917 to Amsterdam on the occasion of his marriage. In 1932 he moved to Germany to take over a bankrupt cigar factory. With newfangled American technology, it was the most modern at the time. The energetic and ambitious Rottenberg was certain he could bring it back to life, and with newly hired staff of 670 workers, the cigar factory was soon back in business.
Six months later, Hitler came to power and the Nazi government forbade the use of machines in the cigar industry so that traditional hand-rollers could be re-employed. That was when the real struggle began. More than six hundred qualified machine workers and engineers would lose their jobs if the factory had to close down. Supported by the local authorities he managed to keep the factory going, but in 1935 he was imprisoned following accusations of fraud. The factory was expropriated by the Deutsche Bank. When he was released six months later thanks to the efforts of the Dutch consul, he brought a lawsuit of his own. His fight for rehabilitation and restitution of his property would continue until Kristallnacht in 1938.
The Cigar Factory of Isay Rottenberg is written by two of Rottenberg’s granddaughters, who knew little of their grandfather’s past growing up in Amsterdam until a call for claims for stolen or confiscated property started them on a journey of discovery. It includes a foreword by Robert Rotenberg, criminal defense lawyer and author of bestselling legal thrillers.
BOEKPRESENTATIE
Jet Bussemaker barstte van de idealen toen ze de politiek in ging. Maar als Kamerlid voor de PvdA, staatsecretaris en minister stootte ze regelmatig haar neus en zag ze mooie plannen verzanden. Onbevredigende compromissen, gesloten onder druk van partijbelangen, lobbyisten, veranderlijke kiezers, mediadruk en smalle financiële marges stonden gewenste veranderingen in de weg. De kloof tussen overheid en burger werd groter.
Het kan en het moet anders, betoogt Bussemaker, terugkijkend op haar politieke carrière. Hoe?
Met als speciale gast Daan Roovers, tot voor kort Denker des Vaderlands en auteur van het boek Wij zijn de politiek (2019).
Sandra Rottenberg gaat met Bussemaker in gesprek over haar boek.
dinsdag 13 april 20.00 uur
Live via Zoom vanuit Salon De IJzerstaven
Maria Kraaijkamp zingt, Pieter Klop speelt piano
reserveren@torpedotheater.nl
Meld je snel aan!
Tijdens deze sessie vertellen diverse Repair Cafés en afzonderlijke reparateurs onder meer over hun creatieve oplossingen om ook in coronatijd op een veilige manier actief te blijven. Wil jij je ook laten inspireren? Meld je dan aan via de onderstaande link. Wacht niet te lang, want er zijn slechts 100 plaatsen beschikbaar. Tot ziens op 24 februari!
In de studio van het Ministerie van J&V
Samen werken aan terugkeer, het rapport van de Adviescommissie Vreemdelingenzaken, werd op 22 april 2021 gepresenteerd met een online openbare bijeenkomst. ‘Niet een verhaal om even in een krantenkop samen te vatten’ stelde voorzitter van de raad Monique Kremer. Wanneer is de uitvoering van beleid ‘effectief’? Wat versta je daar onder? Zouden we niet meer moeten kijken vanuit het perspectief van de asielzoeker, begrijpt die de procedure en waarom hij niet kan blijven? Detentie is het laatste middel, vrijheidsberoving werkt niet als afschrikwekkend voorbeeld, experimenteer met lichtere maatregelen, adviseert de Raad. Met hoogleraar Arjen Leerkes, Directeur Toezicht en Maatregelen van Dienst Terugkeer en Vertrek Martijn Tubbergen en Jan van Leerdam, Operationeel Specialist van de Politie, Afdeling Vreemdelingen Identiteit&Mensenhandel.
Hier terug te kijken.
ONLINE bijeenkomst voor het landelijk netwerk van repair Café’s op 23 juni
lees hier het verslag van de bijeenkomst!
Het was weer een levendige uitwisseling: hoe doen ze het in Velp, Deurne en de Gemeente Zuidplas nu de deuren van de Repair Café’s weer open gaan? Martine Postma over de samenwerking met het onderwijs (een opleiding tot ‘reparateur’ wordt een reële optie) , voorzitter Joanna van der Zande over de jubileumtentoonstelling (te huur!) en Warna Oosterbaan over zijn pracht boek Het leven van dingen, wat wij met dingen doen en zij met ons.
8 juni Live bij Torpedo’s Boekenfeest: Lalalanding! Reserveren@torpedotheater.nl
Het kan wel! Heel inspirerende bijeenkomst ‘Van asielzoeker naar zorgverlener’.
Wat een leuke mensen. Monirha Shams leidt verpleegkundigen op met een migratie achtergrond op de HU en vertelt haar leerlingen altijd eerst over zichzelf, wie zij is en hoe zij zich heeft leren bewegen tussen twee culturen. Zainab Osman vluchtte op haar 20e naar Nederland, begon met koffie schenken in een verpleeghuis, doet nu de opleiding Wijkverpleging én ze is raadslid in de Gemeente Wychen. In onze snel veranderende samenleving hebben we mensen nodig die de brug kunnen slaan naar verschillende culturen. Die zich in kunnen leven in een andere beleving van ziekte en dood. En we hebben dringend mensen nodig in de zorg. En er is een groep mensen die staat te springen om aan de slag te gaan. Het Zuyderland Ziekenhuis in Maastricht begon zelf met het opleiden en begeleiden van asielmigranten, met succes! De Adviesraad Vreemdelingenzaken presenteerde op 11 mei de verkenning aan Doekle Terpstra (voorzitter Commissie Werken in de Zorg) en ging over de bevindingen in gesprek met de deskundigen Zainab Osman, Monirha Shams, Roel Goffin, Ria Rozendaal en Pauline van Schie en ik mocht het voorzitten.
De presentatie is HIER te bekijken
Netty ROSENFELD was de eerste omroepster van Radio Herrijzend Nederland, en ontwikkelde zich tot gelauwerd documentairemaakster.
Ze was joods opgevoed, had ondergedoken gezeten en worstelde met haar beladen verleden.
De oorlog, zei ze, had ze ‘van zich afgevochten’, het joodszijn beschouwde zij vooral als een last.
Voor haar dochter Margalith KLEIJWEGT was die gespleten houding ingewikkeld, ze voelde de zwaarte van dat verleden, haar eeuwige gevecht met het jodendom en wist niet altijd hoe daar op te reageren.
In een intiem familieverhaal vertelt zij hoe drie generaties met dat verleden,‘die shit van jullie’, omgaan.De jongste generatie lijkt geen ongemak te ervaren, maar is juist trots op hun joodse afkomst.
Sandra ROTTENBERG gaat met Kleijwegt in gesprek over dit openhartige boek.
en
Dienke HONDIUS vertelt over het project Mapping Hiding Places, een international onderzoek naar de onderduik tijdens WOII.
Reserveer en maak het live mee op TORPEDO TV via Zoom vanuit SALON DE IJZERSTAVEN.
Maria KRAAIJKAMP zingt, Pieter KLOP speelt piano.
Toegang: een vrijwillige bijdrage om het Torpedo Theater door de crisis te helpen.
ONfile is een netwerk van gevluchte journalisten,
schrijvers en andere mediaprofessionals.
Na 25 jaar krijgt het journalistiek netwerk ONfile geen subsidie meer van het Ministerie van OCW. Het bestuur vroeg mij om hen te helpen Onfile een nieuwe invulling te geven.
Hoe kan je elkaar helpen een ‘nieuw journalistiek’ huis te vinden? Hoe kan je van elkaars ervaring leren en elkaar inspireren? Samen met de leden vinden we ONfile opnieuw uit, met de maandelijkse Leden-Estafette waarin leden vertellen over hun nieuwe publicaties, films en podcasts; met de KinoClub waarin leden met elkaar films bespreken. Door samen te werken met zusterorganisaties zoals RFG Magazine en Röportaj.
Torpedo’s Boekenfeest
donderdag 18 maart, om 20.00 uur, live via Zoom
Met Parijse pen, literaire omzwervingen
Margot Dijkgraaf en Bart Koetsier
Met een volle bus reden we naar Parijs en zwierven van de sjieke wijken naar de ravelranden van de lichtstad in de voetsporen van Franse en NL schrijvers.
Jeroen Willems bracht ons in de stemming met Jacques Brel ‘De namen van Parijs’ en we dwaalden vervolgens met Margot Dijkgraaf en Bart Koetsier van de sjieke wijken naar de ravelranden van de lichtstad in de voetsporen van Franse en Nederlandse schrijvers.
Met Patrick Modiano zwierven we door een ander Montmartre, met Remco Campert verkenden we de oostkant van de stad, met Adriaan van Dis gingen we naar de buitenwijken waar de migranten leven.
Bart Koetsier toonde ons zijn rauwe en poëtische foto’s van een hedendaags en tegelijkertijd tijdloos Parijs.
Waarom zijn het de vrouwen die de toon zetten in de Franse literatuur? Waarom hing Leïla Slimani op toen Macron haar belde om te vragen of ze minister van cultuur wilde worden? En was Hermans eigenlijk niet erg eenzaam in Parijs?
Maria Kraaijkamp zong ‘Denkend aan Jacques Prevert en Joseph Kosma’ van Remco Campert voor ons en Pieter Klop speelde ‘Les feuilles mortes’ en ‘Sous les Toits de Paris’. Daarna gezellige nazit aan de bar van Chez Paul met rap muziek van MHD en iedereen had goeie tips wat te lezen en te zien. Eerst maar beginnen met lezen in Met Parijse Pen, literaire omzwervingen en Zij namen het woord; rebelse schrijfsters in de Franse Letteren. Wil je er volgende keer bij zijn? Meld je aan voor de mailinglijst! (sandra@anchorwoman.nl)
Boom uitgevers Amsterdam
| De klimaatdoelen van Europa en het Nederlandse kabinet dwingen de gemeenten om maatregelen te nemen de CO2-uitstoot terug te dringen. Zij kunnen grote voordelen behalen met het energiezuiniger en daarmee duurzamer maken van de openbare verlichting. Aanpassing van de straatverlichting kan echter niet zonder steun van burgers en andere stakeholders.
De gemeente Etten-Leur heeft als partner in het Smart Light Concepts (SLIC)-project in het buitengebied onderzocht hoe een gemeente zorgt voor een zo groot mogelijk draagvlak onder de burgers voor vernieuwing van de openbare verlichting. Welke stakeholders moeten bij zo’n project worden betrokken, en op welke manier? Etten-Leur heeft de afgelopen 2 jaar belangrijke inzichten en ervaringen opgedaan in de praktijk. Tijdens de Nederlandse SLIC Nationale Conferentie, op donderdag 28 januari 2021 delen de wethouder van Etten-Leur en deskundigen op het gebied van stakeholderengagement vanuit een studio in Tilburg hun ervaringen en kennis op dit gebied. De online-conferentie georganiseerd door Avans Hogeschool en de gemeente Etten-Leur begint om 14 uur en wordt om 16.30 uur afgesloten. Naast stakeholderbetrokkenheid zullen ook de andere thema’s die onderdeel zijn van het onderzoek, zoals biodiversiteit, financiering en veiligheid en techniek, worden besproken. De conferentie, die vanwege de coronapandemie digitaal plaatsvindt, is onderdeel van het Europese Smart Light Concepts (SLIC)-project, gefinancierd vanuit het Interreg 2 Zeeën programma. In het project werken 9 Europese partners samen om het gebruik van duurzame openbare verlichtingsconcepten en koolstofreductie te vergroten. De pilot in de gemeente Etten-Leur is in stappen uitgevoerd in nauwe samenspraak met de stakeholders die inmiddels groen licht hebben gegeven voor slimme straatverlichting in een groot deel van het buitengebied van Etten-Leur.
Programma vanuit een studio in Tilburg14.00 uur Opening door dagvoorzitter Sandra Rottenberg 14.05 uur Spotlight op SLIC-pilot Etten-Leur. 14.20 uur Rondetafelgesprek onder leiding van Sandra Rottenberg over Etten-Leur en 15.00 uur Pauze 15.10 uur Rondetafelgesprek onder leiding van Sandra Rottenberg over de onderzoeksthema’s 16.00 uur Afsluiting Meer informatie over de sprekers vindt u hier. Tijdens de conferentie is het mogelijk via de chatfunctie vragen te stellen. |
||
Daar is ie dan! De publicatie Dynamisch Balanceren, over de toekomst van publiek leiderschap. Met als uitgangspunt dat het onmenselijk is om te verlangen dat een individu altijd en overal de perfecte leider is. En ons daarbij altijd afvragen welk leiderschap is passen op dit specifieke moment, in deze specifieke context en ondersteunend aan welke specifieke doelstelling? (https://ap.lc/PExe0)
Met oa. Heleen Lansink-Marissen over haar omgaan met haar onafhankelijke positie en het effectief zijn als leider: “Ik heb geen dubbele agenda, er staat niemand achter mij die mij betaalt om dit te doen, ik ben absoluut onafhankelijk.
En wethouder Liesbeth Grijsen. “Ik ben heel blij dat ik deze functie een aantal jaren mag vervullen. Maar ik realiseer me heel goed: als de wethoudersfunctie weg is blijft de mens over, dan ben ik weer gewoon Liesbeth.”
En ook: Martijn Dadema Hans Vroomen Anne Van den Hoek hoek Nikol Hopman Arjan Kampman Ron König
Abraham en Theophile Ptasznik
Abraham en Theophile Ptasznik waren tegen de tachtig toen ze, alleen achtergebleven in Amsterdam, gedwongen werden te verhuizen naar het Merwedeplein 17. Vanaf dat adres zijn ze een paar maanden later gedeporteerd.
Toen Hella en Sandra Rottenberg, achterkleindochters van de Ptaszniks, onderzoek deden voor hun boek De sigarenfabriek van Isay Rottenberg stuitten ze op brieven uit de oorlog. Uit de brieven komen hun overgrootouders tevoorschijn als mensen die ondanks alles de moed niet opgaven, hun humor behielden en vast van plan waren de oorlog te overleven.
Klik hier om de podcast te beluisteren.
In 1899 verhuist Abraham Ptasznik met zijn vrouw Temerl Bienenstock en hun vijf kinderen uit Polen naar Amsterdam om er met zijn broer David een firma in de machinale productie van sigarettenhulzen en –mondstukken te beginnen. De zaken gaan goed. De Ptaszniks spreken Nederlands, verhollandsen hun voornamen en vernoemen hun jongste dochter naar Koningin Wilhelmina. Eind 1942 worden Abraham en Theophile door de nazi’s gedwongen hun huis in de Hacquartstraat te verlaten en hun intrek te nemen op Merwedeplein 17. Het is hun laatste woonadres, begin 1943 volgt hun deportatie naar Sobibor.
Achterkleindochters Hella en Sandra Rottenberg, auteurs van het veelgeprezen boek over hun grootvader De sigarenfabriek van Isay Rottenberg, vertellen over het leven van de familie Ptasznik aan de hand van onlangs gevonden oorlogscorrespondentie.
foto Opa en Oma Ptasznik, Hacquartstraat 23
Het boek verscheen op 1 november 2017, we wonnen er in 2018 bijna de Libris Geschiedenisprijs mee. Een vijfde druk zag het licht. Nu is het boek vertaald in het Engels en we hopen op een Canadese uitgave in 2021 bij de Sir Wilfrid Laurier University Press . Bestel het boek bij je lokale boekhandel!
Een fascinerende speurtocht en aangrijpende familiegeschiedenisDe sigarenfabriek van Isay Rottenberg
De verborgen geschiedenis van een joodse Amsterdammer in nazi-Duitsland
Hella Rottenberg en Sandra Rottenberg Niemand, noch hun grootvader, noch hun vaders, had hun er ooit iets over verteld. Tot een oproep over geroofd joods bezit Hella en Sandra Rottenberg op het spoor brengt van de sigarenfabriek die hun grootvader in 1932 overnam in het stadje Döbeln bij Dresden. Niet zomaar een fabriek, maar de modernste van Duitsland, waartegen de concurrenten fel campagne voeren. In Duitse archieven vinden ze een schat aan documenten, waarin op de voet te volgen is hoe de joods-Nederlandse ondernemer Isay Rottenberg onverschrokken strijd levert om zijn bedrijf in nazi-Duitsland te behouden.Waarom stapte hij in dit avontuur? En waarom bleef hij toen Hitler een half jaar later aan de macht kwam? Een even aangrijpend als boeiend verslag van een speurtocht: geschiedenis en familieverhaal in één.
‘Wat een man … wat een verhaal …wat een tijd … verleden tijd? Of valt daar ook nu iets van te leren? Ademloos leesvoer.’ – Job Cohen
‘Een meeslepend verhaal, vol inkijkjes in de vooroorlogse machtsuitoefening door de nazi’s.’ –Jolande Withuis
Hella Rottenberg (1955) is journaliste en schrijfster. Ze is medeoprichtster van het digitale kennisplatform RaamopRusland.nl.
Sandra Rottenberg (1960) werkt als zelfstandig programmamaker voor culturele, politieke en wetenschappelijke organisaties, voor radio en televisie.
Over het verhaal van hun grootvader maakten ze voor VPRO de radiodocumentaire
Niet bang te krijgen.
Paperback | 288 blz. | isbn 978 90 450 3102 6 | €21,99 |ook verkrijgbaar als E-book en als luisterboek!
Libris Geschiedenisprijs: JURY RAPPORT KARIN VAN DEN BORN – Eindredacteur NTR
Hella en Sandra Rottenberg zijn in hun eigen familie gestuit op een fascinerend verhaal.
Grootvader Isay Rottenberg, in de jaren 20 zakenman in Amsterdam, neemt in 1932 een sigarenfabriek in Duitsland over. Wat dan nog? Kun je denken. Maar hij is Joods en begeeft zich dus in het hol van de leeuw.
In het boek steken Sandra en Hella hun verbazing over deze onderneming niet onder stoelen of banken. En terecht, het lijkt een krankzinnig, bijna suïcidaal avontuur.
Verwondering, willen weten hoe het zit, is de motor die het boek krachtig voortdrijft.
Als ware detectives halen de auteurs een indrukwekkende hoeveelheid documentatie boven water. Daaruit blijkt dat opa Rottenberg vrijwel vanaf het begin is tegengewerkt. Eerst nog via zogenaamde juridische procedures, maar tenslotte met harde nazi-hand.
Het boek is doorspekt met persoonlijke notities van Hella en Sandra waarin regelmatig twijfel doorklinkt: kon het gedrag van hun voorvader eigenlijk wel door de beugel, welke veren heeft hij moeten laten om het zo lang vol te houden? Dit maakt ‘De Sigarenfabriek van ‘Isay Rottenberg’ ook tot een dapper boek. Kwetsbaar stelt het vragen bij de scheidslijn tussen weten en niet (willen) weten, tussen de werkelijkheid toen en oordelen achteraf.
Hella en Sandra brengen via het persoonlijke verhaal van hun opa de sluipende machinaties van nazi-Duitsland ongenaakbaar tot leven. Tegelijkertijd maken ze invoelbaar hoe moeilijk het moet zijn geweest daar in de tijd zelf grip op te krijgen. Een les die iedereen tot zich zou moeten nemen. En dat is geen straf, want het boek leest ook nog eens als een trein, je hebt het uit voor je het weet.
Het wachtwoord is: 152495 Maandag 25 januari om 11.0 uur.
Het oplossen van grote maatschappelijke kwesties vraagt om nieuw publiek leiderschap. Hoe zien formele en informele leiders in Overijssel hun rol? In opdracht van het Trendbureau Overijssel voelt Sandra Rottenberg twee burgemeesters, twee wethouders, vijf informele leiders en een bestuurskundige aan de tand over de theorie maar vooral de praktijk van ‘nieuw publiek leiderschap’.
AFLEVERING 1
In deze aflevering: Een echte leider. Van sterke (wo)man tot netwerk. De theorie en vooral de praktijk. Hoe zien zij zichzelf als leider?
AFLEVERING 2
In deze aflevering: Hoe word je een leider? Kun je het leren? Sandra Rottenberg spreekt twee wethouders, twee ‘informele’ leiders en een burgemeester. Wat hebben zij al doende geleerd?
AFLEVERING 3
In deze aflevering: Wordt er meer aangestuurd op resultaten of is vooral de relatie van belang? In deze aflevering: de stijl van de leider.
Beluister hier de podcast:
https://www.vpro.nl/programmas/radio-doc/niet-bang-te-krijgen.html
Dat hij als joodse immigrant uit Polen, na een verblijf in Duitsland, in Amsterdam was beland, en dat hij in de Tweede Wereldoorlog naar Zwitserland was ontkomen. Ooit hadden ze wel eens horen noemen dat hij in de jaren 30 gevangen gezeten had in nazi-Duitsland, waar hij een fabriek bezat, die door de nazi’s was afgepakt. Over die fabriek wisten ze niets: niet wat er gemaakt werd, niet de naam, niet het adres. Tot er eind 2014 een advertentie in het Nieuw Israëlitisch Weekblad verscheen met een oproep voor mensen die dachten aanspraak te kunnen maken op geroofd joods bezit in het voormalige Oost-Duitsland. Op de lijst stond Isay Rottenberg met een sigarenfabriek in Döbeln, niet ver van Dresden.
Live muziek van:
Vincent Bijlo, Saskia Pfaeltzer en Maria Kraaijkamp
en bijdragen van
Sheila Sitalsing, Minka Nijhuis, Adriaan van Dis en Christine van Stralen
dan krijg je de link naar de Zoom.
Live muziek van Mehmet Polat, diepgang en gezelligheid.
We hangen zelf de slingers op voor nieuwe boeken in Salon de IJzerstaven, ook online een feestje! Reserveren voor ZOOM is nog mogelijk, de zaalkaarten zijn uitverkocht.
reserveren@torpedotheater.nl
Sandra Rottenberg spreekt met Joke Hermsen over haar nieuwe bundel met bespiegelingen over de kracht en de noodzaak van kunst. Precies wat we nodig hebben in deze cultureel barre tijden.
Live muziek van Mehmet Polat die zijn nieuwe CD presenteert.
‘Ogenblik & Eeuwigheid’ gaat over de oneindige vermogens van de verbeelding, over het unheimische en sublieme van de kunst en de troost van verhalen, maar ook over de verbinding die de kunst tot stand kan brengen en de hoop die zij kan bieden op nieuwe vergezichten.De meeste essays zoals over de Zweedse kunstenares Hilma Af Klint, de Ierse schilder Sean Scully en de Duitse kunstenares Paula Modersohn-Becker (van wie op dit moment een grote expositie in Den Haag is), zijn nog niet eerder in boekvorm verschenen. Ook staan er bespiegelingen in over Marlene Dumas, George Meertens, Jan Andriesse en Sandra Derks, de muzikale tournee met Mehmet Polat en Corrie van Binsbergen, over Thomas Mann en Rainer Maria Rilke, Rothko en Virginia Woolf.
| TORPEDO’S BOEKENFEEST: ‘OGENBLIK & EEUWIGHEID. MEER TIJD VOOR DE KUNST’ |
| donderdag 10 december | 20:00 uur | vrijwillige bijdrage |
| We hangen zelf de slingers op voor nieuwe boeken in Salon de IJzerstaven, ook online een feestje!
Sandra Rottenberg spreekt met Joke Hermsen over haar nieuwe bundel, die gaat over de oneindige vermogens van de verbeelding, over het unheimische en sublieme van de kunst en de troost van verhalen, en de hoop die de kunst kan bieden op nieuwe vergezichten. Muziek: Mehmet Polat die zijn nieuwe album presenteert. Wees erbij in Salon De IJzerstaven of doe thuis mee via Torpedo TV. |
| TORPEDO’S BOEKENFEEST SPECIAL: DE GUTMENSCH KERSTSHOW |
| vrijdag 18 december | 20:00 uur | vrijwillige bijdrage |
| Live muziek, glühwein en sneeuw. Met de Gutmensch Scheurkalender 2021 (uitgeverij Jurgen Maas) voelt u zich niet langer machteloos over wat u als eenvoudige burger kunt doen tegen verrechtsing en populisme. Ervaar het ware kerstgevoel met Linda Polman, Saskia Kunst, Saskia Pfaeltzer, Adriaan van Dis, Eva Maria Staal, Sheila Sitalsing, Minka Nijhuis, Vincent Bijlo e.v.a.
Uw St. Bernard in de lawine der goedertierenheid: Sandra Rottenberg. |
Op 25 november vond het jaarlijks treffen van de wethouders Cultuur en Erfgoed van alle gemeenten in de Provincie Noord-Holland plaats. Deze keer in de vorm van een webinar, met als centrale vraag: de invloed van corona op het culturele leven en het belang van erfgoed in deze tijden. De voortvarende Gedeputeerde Zita Pels heeft in korte tijd in goede samenspraak en samenwerking met alle wethouders een noodfonds van 11 miljoen euro weten te formeren en weten te bestemmen. Deze uit nood geboren gemeentegrens overstijgende samenwerking smaakt naar meer. Dat een seminar veel energie kan genereren werd deze ochtend bewezen op het kantoor van Mooi Nood-Holland, gastspreker was Caroline Gehrels, verder waren aanwezig de wethouders Gerard Kuipes uit Hilversum, Aagje Zeeman uit De Beemster, Eveline Tijmstra uit Purmerend en op de laptop o.a. Marja Ruigrok van de Gemeente Haarlemmermeer.
Rottenberg&… Minnaar
NOX, een ode aan de nacht
Sandra Rottenberg spreekt met meesterpianist Hannes Minnaar
vanuit de sfeervolle en stoere Salon De IJzerstaven, Bickersgracht 10 te Amsterdam,
de vleugel van wijlen Willem Breuker staat al klaar.
toegang alleen met reservering (zowel in de zaal als online)
reserveren@torpedotheater.n
Net als al die andere musici moest hij dit jaar voortdurend allerlei concerten en optredens afzeggen of tot nader orde uitstellen. Maar er waren ook kansen, zoals de afsluiting van het Prinsengracht Concert, waar hij samen met het Van Baerle Trio, onverwacht
Janine Jansen en haar internationale collega’s mocht vervangen.
De eerste lockdown benutte Minnaar om te werken aan een CD: NOX.
Een project dat begon met de stukken die componist Robert Zuidam voor hem schreef waarin de nacht centraal staat. Daar voegde Minnaar de Nachtstücke van Robert Schumann en het razend moeilijke
Gaspard de la Nuit van Maurice Ravel aan toe.
Dromen, waken, tobben, spoken, of een bron van creativiteit …
Wat betekent de nacht voor Hannes Minnaar?
‘De piano moet zingen’ meent hij. Hoe verover je een componist?
Hoe krijg je muziek in je vingers en hoe geef je die vervolgens jouw eigen stem mee?
Live muziek met Pieter Klop die ons in de juiste jaren ’20 stemming brengt en
Maria Kraaijkamp die haar hilarische bespiegelingen met ons deelt.
Publiek in de zaal, en publiek via Zoom !
Steun de kunstenaar! Bestel de CD Nox via https://hannesminnaar.com
Toegang alleen na reservering, zowel in de zaal als online
reserveren@torpedotheater.nl
of: 020 4284993
Inloop vanaf 19.45 uur, aanvang talkshow 20.00 uur,
einde 21.00 uur
Wij hopen post-corona weer de draad op te pakken in Het Torpedotheater!
U ontvangt een ‘tikkie’ bij de reserveringsbevestiging met de link naar de Zoom.
Een eerlijke prijs voor arbeid! Hoe de participatie wet wel zou kunnen werken.
Webinar Een eerlijke prijs voor arbeid
Op 17 november 202o vond dit webinar plaats.
Mensen met een afstand tot de arbeidsmarkt zijn flexibeler dan we denken. Ze kunnen vanuit de zekerheid van een vaste aanstelling bij de SW-bedrijven, gedetacheerd worden naar de banen waar ze nodig zijn. Dat speelt in op de groeiende behoefte aan flexibilisering van werk en werkgevers betalen hen naar rato van hun capaciteiten. Dat blijkt uit het onderzoek naar Loonwaarde van onderzoeks-en advieskantoor Adlasz financieel ondersteund door Instituut Gak.
Ter afsluiting organiseren Avans Hogeschool en Adlasz op 17 november aanstaande vanuit de studio van First Impressions een webinar over de resultaten van het onderzoek en hoe deze nieuwe inzichten kunnen bijdragen aan een betere werking van de Participatiewet.
Op het webinar gaan we in op deze andere vorm van detacheren dan we die kennen van hoger opgeleiden. Ook komt aan de orde hoe deze detacheringsvorm omarmd kan worden bij SW-bedrijven en Sociale Diensten omdat het van hen een andere manier van werken verwacht. Maar het vraagt tegelijk om een andere grondhouding van bedrijven die mensen met een achterstand tot de arbeidsmarkt inzetten, zo blijkt uit het onderzoek.
Het lectoraat Sustainable Finance and Accounting van Avans Hogeschool heeft in de afgelopen twee jaar zijn expertise ingebracht bij het onderzoek. Daarnaast hebben 2 studenten onderzoek gedaan naar maatschappelijk rendement bij de Sociale Dienst Drechtsteden.
Het webinar kan bekeken worden via deze link:
Van der Linde en Segers
met de feestelijke presentatie van:
Bloed en honing
Ontmoetingen op de grenzen van de Balkan
vanuit de sfeervolle en stoere Salon De IJzerstaven
over de totstandkoming van dit wonderschone boek.
Schrijver en historicus Irene van der Linde en documentair fotograaf Nicole Segers
slaagden er in literaire non-fictie en documentaire fotografie
zo met elkaar te verweven dat verschillende zintuigen worden geprikkeld.
Hoe hebben ze dat aangepakt?
Irene en Nicole reizen door voormalig Joegoslavië en Albanië
en nemen de lezer mee door een adembenemend landschap met doodstille wegen, hoogvlaktes, rotskloven, naar steden en dorpen waarin
vergane glorie en moderniteit om voorrang strijden.
Zij gaan op zoek naar de betekenis van de nieuwe grenzen op de Balkan
en treden in het voetspoor van de Britse schrijver Rebecca West
die met haar reisverslag Black Lamb and Grey Falcon uit 1937
ons beeld van de Balkan nog steeds lijkt te bepalen.
Van der Linde en Segers laten de wereld zien van gewone mensen met een buitengewone geschiedenis. Als in een veelstemmig koor vertellen zij over hun levens.Natuurlijk is er vrolijke live muziek met Pieter Klop op de piano en Maria Kraaijkamp deelt met ons haar hilarische levensbespiegelingen. En verder:
De Positivo’s met de literaire rubriek: Het worst-kaas scenario.Log in bij het Torpedo Theater
‘Inloop’ vanaf 19.45 uur, aanvang talkshow 20.00 uur,
einde 21.00 uur
Toegang alleen na reservering:
reserveren@torpedotheater.nl
of: 020 4284993
Een geldelijke bijdrage naar draagkracht wordt zeer gewaardeerd, wij hopen post-corona weer de draad op te pakken in Het Torpedotheater! U ontvangt een ‘tikkie’ bij de reserveringsbevestiging met de link naar de Zoom.
Het Torpedo Theater is in deze coronatijd een samenwerking aangegaan met Salon De IJzerstaven op het Bickerseiland. Op deze stoere en sfeervolle locatie kunnen we corona-proof voorstellingen en talkshows organiseren. Rottenberg& ontvangt haar gasten in De IJzerstaven en het publiek kijkt live mee via Zoom. Zodra het weer kan, nodigen we het publiek uit om er zelf bij te zijn
Alle giften voor het Torpedotheater zijn welkom, we hopen het kleinste theater van de stad de corona door te slepen, zodat we ons in betere tijden weer bil aan bil kunnen verrijken aan de voordrachten, voorstellingen en muziek!
Log in en maak het mee! Geef je op voor de mailinglijst! sanrot@xs4all.nl of geef je op voor de Nieuwsbrief van het Torpedotheater: https://subscribe.mailinglijst.nl/?l=106920
In de afgelopen maanden ging de talkshow Rottenberg&Witteman met succes online. Te gast waren respectievelijk Noraly Beyer, Minka Nijhuis, Mieke Bouma en Floor Milikowski.
We hadden ons enorm verheugd om weer echt live met publiek de talkshow op te pakken. Niet getreurd, we gaan online, maar nu wel vanaf locatie! Voorlopig alleen met Rottenberg, Witteman blijft actief achter de schermen.
Verwacht op donderdagavond 5 november: de makers van het boek Bloed en Honing, Irene van der Linde en Nicole Seegers; en op 3 december pianist Hannes Minnaar live vanuit De IJzer Staven. Hopelijk weer met publiek, coronaproof! Wil je op de hoogte blijven? Geef je op voor de nieuwsbrief: sanrot@xs4all.nl
De plotselinge dood van Joost Zwagerman op 8 september 2015 bracht een schok teweeg. Niet alleen bij het brede publiek dat de schrijver kende, ook familie en vrienden werden erdoor overvallen. Voor kunsthistorica en restaurator Arielle Veerman, die bijna twintig jaar met hem getrouwd was en drie kinderen met hem kreeg, betekende zijn dood na hun scheiding het slot van een jarenlang conflict.
In deze emotionele periode waarin ze teruggeworpen wordt op haar herinneringen zoekt ze naar aankondigingen van de destructieve daad waar hij altijd een tegenstander van was en stelt zichzelf vragen over het spanningsveld tussen gezinsleven en het werk van een productieve schrijver, voortdurend op zoek naar erkenning en publiek.
Rottenberg&Witteman, vrolijkheid met diepgang, donderdag 5 maart 2020
Met Pieter Klop op piano en de column van Betty Schuurman en live muziek van Ewa Chojecka.
Tijd inloop 19.45 uur, aanvang 20.00 uur
Graag tijdig reserveren, voor je het weet zijn we uitverkocht!
Rottenberg&Witteman, donderdag 6 februari 2020 in Het Torpedotheater
Wanneer ben je een goede dirigent? Hoe kneed je een orkest in de richting die jij wil? Wanneer grijp je in en wanneer laat je het orkest los? En waarom staan er eigenlijk nog zo weinig vrouwen op de bok? Een avond over de liefde voor dirigeren, muziek en vakmanschap met de maestro van Maestro Vincent de Kort. Hij begon zijn muzikale carrière als cellist, ging directie studeren bij Ed Spanjaard en Mariss Jansons en brak in 1997 door als dirigent. Sindsdien staat hij van Rusland tot Zuid-Afrika en van Amsterdam tot New York op de bok van alle grote orkesten om het barok- , klassieke en romantische repertoire ten gehore te brengen. En dan hebben we de vele operaproducties over de hele wereld nog niet eens genoemd.
Het dirigeren van een orkest en het laten doen wat jij wil, lijkt te appelleren aan de ultieme kinderdroom, getuige het succes van het tv-programma Maestro, waarvan Vincent de juryvoorzitter is. In zijn onlangs verschenen boek: De magie van de maestro onderzoekt hij samen met journalist Koos de Wildt het geheime verbond tussen componist, musici en publiek.
Christiaan Blom, de jeugdige winnaar van het Koninklijk Concertgebouw Concours 2019 komt speciaal voor ons prachtig op zijn blokfluit spelen!
foto: Servaas Tullemans
Het Windpaard van Jo De Baerdemaeker
In een voormalig koffiepakhuis in Antwerpen heerst Jo De Baerdemaeker over zijn eigen kleine typografische koninkrijkje. Tussen zijn verzameling drukblokken en uit hout gelaserde lettervormen, ontwerpt hij bijzondere alfabetten. Op het beeldscherm van zijn computer sleutelt hij aan het door hem ontworpen Tibetaanse alfabet Lungta. (…)
Omslagontwerp: Hansje van Halem
Interview met typograaf en letterontwerper Jo de Baerdemaker voor de Koppermaandag publicatie 2020 van Uitgeverij de Buitenkant
Van Jo De Baerdemaeker verschijnt dit jaar: Tibetan Typeforms. An historical and visual analysis of Tibetan typefaces. Uitgeverij De Buitenkant in Amsterdam.
Rottenberg&Witteman trappen het nieuwe jaar af met twee topgasten:
Ester Gould en Sarah Sylbing , gelauwerde documentairemakers, de vrouwen achter de serie Schuldig (2016) waarin ze een aantal bewoners uit de Vogelbuurt in Amsterdam Noord langdurig volgden in hun strijd om het bestaan. Een wereld waarin schulden en een gebrek aan geld alle aandacht en energie opslurpen, een wereld bevolkt door deurwaarders, hulpverleners en schuldeisers, maar ook een wereld met mensen vol veerkracht en overlevingskunst.
Gould en Sylbing wonnen met de serie niet alleen alle journalistieke prijzen die er te winnen zijn, maar openden tegelijk de ogen van beleidsmakers en publiek. Ze ontketenden een nationale discussie. Nu zitten ze midden in het maakproces van een nieuwe serie over de toenemende kansenongelijkheid in het onderwijs.
Voor iedereen die niet op wintersport of naar de Bahama’s gaat: de leukste nieuwjaarsreceptie vindt plaats op 2 januari in het Torpedotheater. Live muziek, oude oliebollen en champagne zonder bruis, een nieuwjaarsduik in de Oudezijds en een proost op een toekomst vol voorspoed, gezondheid en welbehagen!
reserveren@torpedotheater.nl
(niet mee wachten want: vol = vol).
(Zie: https://www.human.nl/schuldig/over-schuldig.html om alles terug te zien of te beluisteren) 
Talkshow donderdag 3 oktober 2019 met Hansje van Halem
Rottenberg&Witteman, vrolijkheid met diepgang elke eerste donderdag van de maand in het Torpedotheater.
Creatieve duizendpoot en bladenmaker Marciel Witteman bundelt de krachten en levenslust met programmamaker en anchorwoman Sandra Rottenberg voor hun maandelijkse talkshow in het Torpedotheater in Amsterdam.
Op hun eigen prettige wijze ontvangen zij inspirerende schrijvers en kunstenaars en halen verborgen verhalen op; er is muziek, zang, dichtkunst en opinie.
| Hansje van Halem ziet zichzelf vooral als boekvormgever, maar als grafisch ontwerper beperkt zij zich geenszins tot alleen het boek en het platte vlak. Van ontwerpen op de millimeter (die postzegel kennen we allemaal!) tot groot en driedimensionaal voor de openbare ruimte, Hansje weet iedere keer een vorm te vinden voor hele andere materialen dan inkt en papier. Haar opdrachtgevers zijn bijzondere uitgevers als De Buitenkant, woningbouwvereniging Ymere en Lowlands dat ze inmiddels drie jaar van polsbandjes, affiches, website tot tenten en podia, van een geheel nieuw design voorziet. Haar ontwerpen ontstaan onderzoekend, de basis is altijd het schetsen uit de hand en experimenteren op de computer. Lijnen worden draden, draden worden letters, lijnen worden hallucinerende patronen en kunnen uitgroeien tot psychedelische bewegende landschappen. Dat ze ooit een cursus kantklossen heeft gedaan, komt haar nog steeds goed van pas.
Met Pieter Klop aan de piano en live optreden van cabaretière Femke van Asselt, maatschappelijk betrokken en tóch persoonlijk! |
Aanvang: 20.00 uur. Reserveren verplicht i.v.m. beperkt aantal plaatsen reserveren@torpedotheater.nl of
tel: 020-4284993
Torpedotheater
Sint Pieterspoortsteeg 33
1012 HM Amsterdam
Op vrijdagavond 20 september 2019 organiseert Vice Versa samen met FMO, Solidaridad en de FGG-Alliantie een avond over de relatie tussen ons buitenlandbeleid en het klimaatbeleid. Hoe kunnen we via ons buitenlandbeleid bijdragen aan het klimaatakkoord? Praat mee in de Klimaattafel Internationaal onder leiding van Sandra Rottenberg.
De vergeten tafel
Het klimaatvraagstuk staat weer helemaal bovenaan de politieke agenda in Nederland en verdeelt ons land. In het nationale klimaatakkoord wordt aangegeven hoe Nederland de uitstoot van CO2 gaat halveren om de afspraken uit het Klimaatverdrag van Parijs te halen.
Opvallend is dat oplossingen vrijwel alleen kijken naar maatregelen in Nederland zelf. Ze zijn vooral gericht op hoe we hier op eigen bodem een energietransitie en gedragsverandering in gang kunnen zetten. De koppeling met ons het buitenlandbeleid wordt niet gemaakt. In het debat wordt nauwelijks gesproken over de mondiale voetafdruk van onze consumptie, noch over de klimaatschade die we als open economie internationaal achterlaten. Ook gaat het nog te weinig over waar we met onze expertise en met financiële steun gemeenschappen die nu al dagelijks de gevolgen ondervinden van klimaatverandering kunnen helpen om weerbaarder te worden.
De verschillende klimaattafels die aan de basis stonden van het Nederlandse klimaatakkoord, onder leiding van oud-milieuminister Ed Nijpels, gingen alleen maar over binnenlandse thema’s: een klimaattafel internationaal ontbrak. Een gemiste kans omdat hier een nog een onbenut potentieel ligt voor Nederland om de doelstellingen uit het Klimaatverdrag te realiseren. Vandaar dit initiatief om een nieuwe klimaattafel in het leven te roepen om het gesprek hierover op gang te brengen: de Klimaattafel Internationaal.
Tijdens de bijeenkomst gaan we met uiteenlopende gasten in gesprek en debat over de volgende vragen:
- Welke sectoren in Nederland hebben te winnen bij een sterk klimaatbeleid?
- Hoe moet het Nederlandse kabinet werk maken van het buitenlandbeleid om klimaatverandering en de gevolgen daarvan tegen te gaan?
- Waar liggen nu nog onbenutte kansen om via het buitenlandbeleid de Nederlandse klimaatvoetafdruk te verminderen?
- Welke instrumenten heeft de Nederlandse staat hiervoor in handen?
- Op welke manier kan de 100 miljard uit het wereldwijde klimaatakkoord gemobiliseerd worden en op een zo goed mogelijke manier besteed worden aan mensen en gebieden die nu al te maken hebben met de ernstige gevolgen van klimaatverandering?
Met in dit programma onder anderen
- Kees Vendrik, Hoofdeconoom Triodos Bank
- Tom van der Lee, Tweede Kamerlid GroenLinks
- Mahir AlkayaTweede Kamerlid SP
- Joyeeta Gupta, Hoogleraar milieu en ontwikkeling UvA
- Bas Rüter, Directeur Duurzaamheid Rabobank
- Andries Hof, Senior wetenschappelijk onderzoeker Planbureau voor de Leefomgeving
- Yousef Yousef, CEO van LG Sonic
-
Jorim Schraven, Director Impact and Environmental, Social, and Governance FMO
- Heske Verburg, Directeur Solidaridad Europa
-
Laurie van der Burg, Climate & energy researcher and campaigner bij Milieudefensie
Praktisch:
Datum: vrijdag 20 sep.
Vanaf 19.30u tot 22.00
Locatie: Pakhuis de Zwijger/ Amsterdam
Aanmelden: via Pakhuis de Zwijger
|
Zwafelwater is een historische zoektocht in de traditie van Frank Westerman: persoonlijk van stijl met een autobiografische invalshoek.
In de zomer van 1966 beleefde Reinjan Mulder, toen 17 jaar oud, een idyllische vakantieweek in een chalet (Haus Jungbrunnen) aan de Zuid-Duitse Tegernsee. Jaren later ontdekte hij dat deze plek het decor was van een veelbewogen geschiedenis. Het chalet werd in 1926 gebouwd door de Nederlandse mijningenieur Adriaan Stoop, een van de grondleggers van Shell, die een bron van geneeskrachtig zwavelwater had gevonden in het gebied en er een lucratief kuuroord had ontwikkeld. In de jaren dertig kwamen veel vooraanstaande nazi’s naar het meer, onder wie Heinrich Himmler. Op 30 juni 1934 begon in het kuurhotel de beruchte ‘Nacht van de Lange Messen’: SA-leider Ernst Röhm werd door Hitler van zijn bed gelicht, waarna hij koelbloedig werd vermoord en in heel Duitsland een grote moordpartij begon.
In dit boek reist Reinjan Mulder terug naar het ‘schuldig landschap’ van zijn jeugd, op zoek naar de Nederlandse betrokkenheid bij het Duitse drama.
Schrijver en beeldend kunstenaar Reinjan Mulder (1949) promoveerde op Misdaad en macht, een studie naar het strafrechtssysteem van de ddr, en werkte als uitgever en literatuurredacteur bij NRC Handelsblad. In 2016 toonde het Rijksmuseum zijn fotowerk Objectief Nederland
Moderatie: Sandra Rottenberg
Sprekers zijn o.a. Hanco Jürgens, Hella Rottenberg en Bernard Hulsman, met ook aandacht voor de verhouding Nederland-Duitsland.
Hanco Jürgens is wetenschappelijk medewerker van het Duitsland Instituut Amsterdam. Hij studeerde geschiedenis in Utrecht, doceerde aan de Universiteit Utrecht (als student-assistent), de Hogeschool Domstad, de Hogeschool voor de Kunsten Utrecht, de Radboud Universiteit Nijmegen (geschiedenis en honours programma) en de Universiteit van Amsterdam. Jürgens houdt zich bezig met de moderne geschiedenis van Duitsland in Europees perspectief.
Hella Rottenberg is journalist en schrijfster. Ze schreef in samenwerking met haar nicht Sandra het boek De sigarenfabriek van Isay Rottenberg over het bedrijf van haar grootvader in nazi-Duitsland. Het boek stond op deshortlist van de Libris-geschiedenisprijs 2018. Ze is mede-oprichter van het digitaal kennisplatform RaamopRusland.nl.
Bernard Hulsman (1958) is redacteur van NRC Handelsblad en schrijft sinds 1985 over architectuur en popmuziek. Hulsman schreef onder meer Zwanenzangen – De laatste liederen van vroeggestorven pophelden (met Pieter Steinz), De krul en andere modes in de architectuur, Hollandse Hemels – Koepels in Nederland en Double Dutch – Nederlandse architectuur na 1985.
Rottenberg&Witteman, vrolijkheid met diepgang
Creatieve duizendpoot en bladenmaker Marciel Witteman bundelt de krachten en levenslust met programmamaker en anchorwoman Sandra Rottenberg voor hun maandelijkse talkshow in het Torpedotheater in Amsterdam.
Op hun eigen prettige wijze ontvangen zij inspirerende schrijvers en kunstenaars en halen verborgen verhalen op; er is muziek, zang, dichtkunst en opinie.
Op zoek naar de vijand
Bette Dam kon in 2006 als beginnend journalist mee op een persreis naar Kamp Holland in Uruzgan. Daar ervoer ze dat het onmogelijk was te begrijpen wat er daadwerkelijk speelde in Afghanistan. Ze besloot terug te gaan, maar dan als zelfstandig verslaggever en raakte in de ban van het land. In 2009 verscheen Expeditie Uruzgan over president Hamid Karzai, waarin zij de gecompliceerde structuur en geschiedenis van Afghanistan voor leken inzichtelijk maakte.
Voor de in Kollummerzwaag geboren politicologe was de fascinatie voor Afghanistan nog lang niet ten einde. Ze vestigde zich in Kabul en werkte als correspondent voor NRC, Wereldomroep, Vrij Nederland en The Guardian.
Na 11 september 2001 werden de Afghaanse Taliban al snel beschouwd als de voornaamste vijand in de war on terror. Was die vooronderstelling wel terecht, vroeg zij zich af. In haar nieuwe boek Op zoek naar de vijand toont zij hoe de taliban van potentiële bondgenoot tot te vernietigen vijand werden gemaakt, welke bijdrage de media daaraan leverden en welke gevolgen dit nog steeds heeft voor Afghanistan en de toenemende terreurdreiging wereldwijd. Zij doet verslag van haar adembenemende zoektocht naar het verhaal van de mysterieuze talibanleider moellah Omar die haar naar de gevaarlijkste delen van Afghanistan voerde. Dam reconstrueert als eerste westerse journalist het leven van Omar en doet baanbrekende ontdekkingen over een regime waar vele aannames over bestaan, maar waar weinig concreet onderzoek naar gedaan is.
Bette Dam geldt als rolmodel voor een nieuwe generatie journalisten: onafhankelijk en doortastend. Hoe doe je dat als westerse vrouw in een zo andere cultuur, in een land in oorlog?
Actrice Betty Schuurman leest haar column en er is live muziek van een jonge singer-songwriter.
Aanvang: 20.00 uur. Reserveren verplicht i.v.m. beperkt aantal plaatsen reserveren@torpedotheater.nl of
tel: 020-4284993
Torpedotheater
Sint Pieterspoortsteeg 33
1012 HM Amsterdam
Rottenberg&Witteman, vrolijkheid met diepgang
Creatieve duizendpoot en bladenmaker Marciel Witteman bundelt de krachten en levenslust met programmamaker en anchorwoman Sandra Rottenberg voor hun maandelijkse talkshow in het Torpedotheater in Amsterdam.
Op hun eigen prettige wijze ontvangen zij inspirerende schrijvers en kunstenaars en halen verborgen verhalen op; er is muziek, zang, dichtkunst en opinie.
Vallende Tijd
Asis Aynan (Haarlem, 1980) is schrijver, columnist en docent aan de HvA. Hij is daarnaast de initiatiefnemer -samen met vertaalster Hester Tollenaar – van De Berberbibliotheek, een reeks waarin werk van grote schrijvers uit Berberlanden is verschenen.
‘Elke generatie onderzoekt wat er in haar identiteitsvat zit. Het vat van het tweede generatiekind is – op religie na – vrijwel leeg. Het gevolg daarvan is dat het ons ontbreekt aan cultuurbesef en historisch bewustzijn.’
Als kind van Berberse ‘gastarbeiders’ uit de Rif in Marokko, vraagt Asis Aynan zich af wat er gebeurt met je identiteit als de cultuur van je ouders verdwijnt onder een verstikkende deken van eenvormige ideologie. Hoe geef je daar zelf een invulling aan? En is eigenlijk niet iedereen het product van twee culturen?
Aynan debuteerde in 2007 met het autobiografische Veldslag en andere herinneringen. In 2010 volgde Ik, Driss, over een liefdesrelatie tussen een Marokkaanse gastarbeider en een Nederlandse, dat tot hoorspel en musical is bewerkt en dat hij samen schreef met Hassan Bahara; in 2014 verscheen de verhalenbundel Gebed zonder eind.
In februari 2019 sloot de dichtbundel Vallende Tijd, De Berberbibliotheek-reeks af: een selectie van werk van de vier grootste dichters uit de Rif. Mohammed Chacha, Ahmed Ziani, Fadma el Ouariachi en Mimoun el Walid hebben met gevaar voor verstoting en verbanning, hun leven gewijd aan de poëzie. In de gedichten wordt de liefde bezongen, de migratie verfoeid en om emancipatie geschreeuwd.
Actrice Betty Schuurman leest haar column en er is live muziek van een jonge singer-songwriter én van pianist Pieter Klop.
Aanvang: 20.00 uur. Reserveren verplicht i.v.m. beperkt aantal plaatsen reserveren@torpedotheater.nl of
tel: 020-4284993
Torpedotheater
Sint Pieterspoortsteeg 33
1012 HM Amsterdam
Op 21 februari 2109 organiseerde de WRR een symposium naar aanleiding van de ‘verkenning’ Filantropie op de grens van overheid en markt onder redactie van Peter de Goede, Erik Schrijvers en Marianne de Visser. Voor iedere fondswerver, fondsbestuurder en donateur een must om te lezen. In twee uur tijd maar liefst 3 panels, 2 columnisten, inleiders en het publiek aan het woord gelaten en met elkaar in gesprek laten komen in de prachtige zaal van het Vredespaleis in Den Haag. Boodschap van de WRR: let op dat transparantie niet verdwijnt en dat vermenging van partijen niet leidt tot ondoorzichtigheid; de overheid is er voor ons allemaal, de fondsen bepalen zelf en mogen dat ook. Maar vergeet niet de primaire taak van de filantropie: Signaleren, Agenderen en Experimenteren.
De talkshow van Sandra Rottenberg en Marciel Witteman in het Torpedotheater in Amsterdam, iedere eerste donderdag van de maand
Rottenberg&Witteman,
vrolijkheid met diepgang
de maandelijkse talkshow in het Torpedotheater te Amsterdam
donderdag 7 maart 2019
Schokland
met: Saskia Goldschmidt
reserveren@torpedotheater.nl
Creatieve duizendpoot en bladenmaker Marciel Witteman bundelt de krachten en levenslust met programmamaker en anchorwoman Sandra Rottenberg voor hun maandelijkse talkshow in het Torpedotheater in Amsterdam.
Op hun eigen prettige wijze ontvangen zij inspirerende schrijvers en kunstenaars en halen verborgen verhalen op; er is muziek, zang, dichtkunst en opinie.
Schokland:
Saskia Goldschmidt woonde voor haar nieuwe roman twee jaar op het Hogeland, ‘de van godvergeten desolate kleistrook die aan het wad grenst’, sprak de bewoners en werkte mee in de stallen van een melkveehouderij. Hoe blijf je overeind staan als de wereld letterlijk langzaam instort? Ze kruipt in de huid van grootvader Zwier, zijn dochter Trijn en kleindochter Femke die hun boerderij proberen draaiende te houden, hoewel de keuken onbewoonbaar is verklaard en er in de stallen steeds meer scheuren verschijnen.
Een gesprek met Saskia Goldschmidt over het schrijverschap, over de vreugde die opwelt als er een grauwe kiekendief wordt gespot. Over discipline, over eenpersoonsstamppot en tegen de wind in lopen. En over het leed dat Groningen heet.
Eerder schreef ze: Verplicht gelukkig, De Hormoonfabriek (longlist Libris Literatuurprijs) en De Voddenkoningin. Haar boeken zijn in verschillende Europese landen uitgekomen, de VS en in Zuid-Afrika. Van De Hormoonfabriek werd een hoorspel gemaakt (https://www.nporadio1.nl/podcasts/parel-radio), de filmrechten zijn inmiddels verkocht.
Actrice Betty Schuurman leest haar column en er is live muziek, o.a. van pianist Pieter Klop.
aanvang: 20.00 uur.
Reserveren verplicht i.v.m. beperkt aantal plaatsen reserveren@torpedotheater.nl
tel: 020-4284993
entree: €10
Torpedotheater
Sint Pieterspoortsteeg 33, 1012 HM Amsterdam
Nog even de balans opmaken voordat er weer nieuwe avonturen losbarsten (onder het tromgeroffel van de Chinese drakendans met bijbehorend vuurwerk voor de Amsterdamse Chinese ondernemingen):
Mijn afgelopen jaar stond natuurlijk in het teken van De sigarenfabriek van Isay Rottenberg, het boek dat ik samen met mijn nicht Hella schreef; het resultaat van een speurtocht naar de fabriek van onze grootvader in Duitsland in de jaren dertig, waarover we in 2015 een prachtige podcast maakten. https://www.vpro.nl/programmas/radio-doc/niet-bang-te-krijgen.html
We verzorgden samen of alleen grote en kleine presentaties door het hele land, in musea, boekhandels (of de bovenwoning van de boekhandelaar, zoals in Lochem) en niet te vergeten op 5 mei voor Open Joodse Huizen in het geboortehuis van mijn vader aan het Valeriusplein 22 (AT5 maakte er een live uitzending van in het kader van Straten van Amsterdam). We kregen prachtige recensies in o.a. Parool, Volkskrant en NRC, op websites van JoNet en Tzum. We waren te gast in de Tros Nieuwsshow en bij Opium op Radio 4. We ontvingen razend enthousiaste reacties van soms onbekende lezers per email (‘Dames, ik wil u laten weten dat ik uw boek zojuist in één ruk uitgelezen heb’) via social media, kaarten en uitgebreide brieven. We ontmoetten inspirerende collega-auteurs tijdens de voordrachten van De Literaire Karavaan en maakten nieuwe vrienden. We werden zowel genomineerd voor de VRT- Lang Zullen We Lezen Prijs als voor de Libris Geschiedenis Prijs en eindigden bij de laatste vijf in een spannende live radio-uitzending van OVT, we kregen een VIJFDE druk….. We leerden mede door de ontmoetingen met lezers en hun interessante vragen, steeds meer over onze grootvader en onze ouders en deelden die inzichten onder andere in Het Goethe Instituut bij de herdenking van Kristallnacht.
Op ander vlak begon het jaar met de viering van de oprichting van het collectief Idiotes onder de bezielende leiding van sociaal ontwerper Marieke van Dijk, waardoor ik mee kon denken over fenomenen als digitale democratie, we ontwerpsessies deden met o.a. bewoners en medewerkers van de nachtopvang van het Leger des Heils in Rotterdam. Ik schrijf en ontwerp mee aan de Agenda Digitale Stad voor wethouder Touria Meliani, een gelaagd proces
Werkplek Spring House bood ook dit jaar weer gein, inspiratie en steun, bijvoorbeeld met mijn maatjes Francine, Joan en Eveline en al die andere collega’s waar zo veel mee uit te wisselen is. Met Thijs van Exel, Wieteke Vrouwe, Joan Veldhuizen en Larissa van Kennisland werkte ik met plezier samen aan het project Zorgeloost, waarin we met bewoners, vrijwilligers en hulpprofessionals in Amsterdam Oost naar nieuwe vormen zochten om elkaar ondersteunen en er achter te komen wie waar eigenlijk behoefte aan heeft en waaraan zeker niet.
Voorzitterschappen brachten me onder andere naar Almere (over de toekomst van woningbouw), Den Haag (WRR, de sociale kant van infrastructuur), Pink Nieuw West (geweldig verkiezingsdebat waarin we o.a. klassikaal het telefoonnummer van Roze in Blauw erin stampten). Er waren discussies te leiden in de buurt over lokale kunstsubsidies, met de Bewonersraad Nieuwmarkt en het nieuwe voltallige deelraadsbestuur over hoe we pro-actief betrokken willen worden bij besluiten die onze buurt aangaan, er was de uitreiking van de Geveltuinenprijs in het Pintohuis. In het Stadhuis was er een boeiende bijeenkomst voor te zitten met mensen uit podiumkunsten voor de nieuwe wethouder Cultuur over hoe nog beter te komen tot ‘meerstemmingheid’ op de Amsterdamse podia.
Samen met Arend Jan Boekestein hield ik op verzoek een voordracht over de ‘sleepwet’ voor leden van de Friese Nationale Partij (die bestaat uit zeer geengageerde progressieve mensen),
Voor ProDemos schreef ik in opdracht een boekje ter gelegenheid van het afscheid van voorzitter Wim Deetman: een speurtocht naar de geschiedenis van vijftien jaar doorzetten om een instituut voor de educatie van democratie van de grond te krijgen (een komen en gaan van ministers tijdens zes kabinetten tussen 1994 en 2010).
Voor Take Care BnB schreef ik teksten voor de nieuwe website.
De aktiegroep Nieuwmarkt Groen!, waar tal van actieve buurtgenoten zich achter schaarden, kwam vrijwel maandelijks bijeen en ontwikkelde allerlei leuke plannen. De molens malen trager dan we graag zouden willen, maar op de De Ruijterkade groeit nu een op circulaire principes gestoeld minivoedselbos, De Ruijtergaard; we richtten er dit jaar de Stichting Amstergaard voor op en haalden maar liefst drie verschillende subsidies binnen. Veel werk, maar goed gevolg mede door het doorzettingsvermogen van de immer bruisende Mariken de Goede. De plannen rond Montelbaensstraat en voormalige tandwielfabriek Blom leidden tot twee geslaagde straatfeesten maar helaas tot een fiasco wat betreft de inrichting van de Lastageweg, maar we geven niet op, in november kwamen we met 30 mensen bijeen en waren het snel eens over wat we zoal verlangen bij een herinrichting. Om heel vrolijk van te worden. Kijk ook eens op www.amstergaard.nl.
En tot slot als nieuw initiatief het jaar afgesloten met de talkshow Rottenberg&Witteman, een spontane actie met duizendpoot Marciel Witteman: het komend jaar iedere eerste donderdag van de maand in het Torpedotheater in de Pieterspoortsteeg, te beginnen op een maandag (moet kunnen), 7 januari, komt dat zien!
Op naar nieuwe avonturen in 2019, ik hoop jullie vaak te mogen ontmoeten.
De talkshow van Sandra Rottenberg en Marciel Witteman in het Torpedotheater in Amsterdam, iedere eerste donderdag van de maand
Rottenberg&Witteman, vrolijkheid met diepgang
Marciel De kleine Witteman in het maaiveld bundelt de krachten en levenslust met Anchorwoman Sandra Rottenberg voor een maandelijkse talkshow in het Torpedotheater in Amsterdam.
Op hun eigen prettige wijze ontvangen zij inspirerende schrijvers en kunstenaars en halen verborgen verhalen op; er is muziek, zang, dichtkunst en opinie.
1001 Vrouwen in de 20e Eeuw
Els Kloek is historica, dit najaar verscheen haar door Irma Boom prachtig vormgegeven lexicon 1001 Vrouwen in de 20e Eeuw met daarin 1001 biografieën van vrouwen die leefden in de twintigste eeuw. Het is het vervolg op de even dikke en bekroonde 1001 Vrouwen uit de Nederlandse geschiedenis. Ook deze keer is het boek tot stand gekomen dankzij de inzet van veel vrouwen die biografieën aanleverden en die meededen aan de crowdfunding. Sommige vrouwen in het boek zijn beroemd of juist berucht, anderen nauwelijks bekend. Al die vrouwen – of ze nou actief waren in de politiek, de sport, in de kunst, de wetenschap, het onderwijs of op straat – schreven geschiedenis. Ze waren allemaal authentiek op hun eigen manier. Ze schreven, pleegden aanslagen, maakten kunst of doorbraken taboes.
Tot en met 10 maart is de bijbehorende tentoonstelling nog te zien in het Amsterdam Museum.
Met verder een column van actrice Betty Schuurman en live muziek van Ru de Groen op de ukelele.
Aanvang: 20.00 uur. Reserveren verplicht i.v.m. beperkt aantal plaatsen reserveren@torpedotheater.nl of
tel: 020-4284993
Torpedotheater
Sint Pieterspoortsteeg 33
1012 HM Amsterdam
Marciel De kleine Witteman in het maaiveld bundelt de krachten en levenslust met Anchorwoman Sandra Rottenberg voor een maandelijkse talkshow in het Torpedotheater in Amsterdam.
Op hun eigen prettige wijze ontvangen zij inspirerende schrijvers en kunstenaars en halen verborgen verhalen op; er is live muziek, zang, dichtkunst en opinie.
Het beste voor Kees
Monique Nolte (1969) is documentaire maakster, haar documentaire Het beste voor Kees, over de autistische Kees Momma en zijn ouders, werd tijdens het IDFA 2018 door kijkers uitgeroepen als beste tv-documentaire van de afgelopen vijf jaar. Kees groeide uit tot een cultfiguur, kreeg een column in NRC, maakt nu in opdracht tekeningen van gebouwen en heeft ruim 58.000 volgers op Facebook. Monique filmde Kees voor het eerst in 1997 en volgt Kees nog steeds. Wat gebeurt er met hem als zijn bejaarde ouders niet meer voor hem kunnen zorgen? Kunnen ouders en kind – van inmiddels bijna 50 – elkaar loslaten? Zal hij nog in staat zijn een relatief zelfstandig leven op te bouwen?
Monique is er van overtuigd dat een goed verteld verhaal mensen kan raken. Met Het beste voor Kees kwam er serieuze aandacht voor mensen met autisme. Daarom heeft ze het platform Doclines opgericht, ze zet alle middelen in om mensen rond sociale vraagstukken in beweging te brengen. Ze heeft nog een aantal andere onderwerpen die ze op de kaart wil zetten door er langdurig in te duiken en er veel mensen bij te betrekken, bijvoorbeeld bij kinderen die opgroeien met ouders met psychiatrische problemen.
Met optredens van podiumdichter Bert Schoonhoven, actrice Betty Schuurman en live muziek van Koet Kooij en Overhaus
Aanvang: 20.00 uur. Reserveren verplicht i.v.m. beperkt aantal plaatsen
reserveren@torpedotheater.nl of
tel: 020-4284993
Torpedotheater
Sint Pieterspoortsteeg 33
1012 HM Amsterdam
Op donderdag 7 februari is de volgende Rottenberg&Witteman met als hoofdgast Els Kloek, de vrouw van 1001 Vrouwen in de 20e eeuw
Marciel De kleine Witteman in het maaiveld bundelt de krachten en levenslust met Anchorwoman Sandra Rottenberg voor de maandelijkse talkshow in het Torpedotheater, het leukste en kleinste theater van Amsterdam:
Rottenberg&Witteman, vrolijkheid met diepgang.
Op hun eigen prettige wijze ontvangen zij inspirerende schrijvers en kunstenaars en halen verborgen verhalen op; er is muziek, zang, dichtkunst en opinie.
Van je familie moet je het hebben!
Op 6 december aanstaande spreken Rottenberg&Witteman met schrijfster
Lieve Joris over haar nieuwe boek Terug naar Neerpelt. Na haar reizen door het Midden-Oosten, Afrika, Oost-Europa en Azië keert Lieve Joris terug naar het Vlaanderen van haar jeugd, naar het huis aan het kanaal in Neerpelt, waar zij opgroeide als middelste van een woelig gezin van negen waarin haar artistiek begaafde oudste broer de wind van vrijheid over het gazon laat waaien en haar de weg het dorp uitwijst, al zal hij daar zelf achterblijven en gaandeweg ontsporen. Met vallen en opstaan zoekt Lieve Joris haar weg in de wereld. Aan de personen in het huis aan het kanaal kan zij niet ontsnappen. Haar geboortedorp was een plek om vandaan te gaan, maar haar terugkeer was even onvermijdelijk. Uit deze familiegeschiedenis stijgt behalve een tijdsbeeld ook het verhaal op van een dorpsmeisje dat, dwars tegen haar lotsbestemming in, haar weg vindt naar het schrijverschap
Met optredens van podiumdichter Bert Schoonhoven, columnist Don Duyns en live muziek.
Aanvang: 20.00 uur. Reserveren verplicht i.v.m. beperkt aantal plaatsen
Torpedotheater
Sint Pieterspoortsteeg 33
1012 HM Amsterdam
reserveren@torpedotheater.nl of
tel: 020-4284993
Hier zitten we dan, in spannende afwachting van de toekenning van de Libris Geschiedenisprijs 2018 in de live uitzending van VPRO OVT. Frits van Oostrom – rechts op de foto, weet dan ook nog niet dat hij zal ‘winnen’. Karin van den Born, eindredacteur geschiedenis van de NPR, schreef een prachtig juryrapport:
Hella en Sandra Rottenberg zijn in hun eigen familie gestuit op een fascinerend verhaal.
Grootvader Isay Rottenberg, in de jaren 20 zakenman in Amsterdam, neemt in 1932 een sigarenfabriek in Duitsland over. Wat dan nog? Kun je denken. Maar hij is Joods en begeeft zich dus in het hol van de leeuw.
In het boek steken Sandra en Hella hun verbazing over deze onderneming niet onder stoelen of banken. En terecht, het lijkt een krankzinnig, bijna suïcidaal avontuur.
Verwondering, willen weten hoe het zit, is de motor die het boek krachtig voortdrijft.
Als ware detectives halen de auteurs een indrukwekkende hoeveelheid documentatie boven water. Daaruit blijkt dat opa Rottenberg vrijwel vanaf het begin is tegengewerkt. Eerst nog via zogenaamde juridische procedures, maar tenslotte met harde nazi-hand.
Het boek is doorspekt met persoonlijke notities van Hella en Sandra waarin regelmatig twijfel doorklinkt: kon het gedrag van hun voorvader eigenlijk wel door de beugel, welke veren heeft hij moeten laten om het zo lang vol te houden? Dit maakt ‘De Sigarenfabriek van ‘Isay Rottenberg’ ook tot een dapper boek. Kwetsbaar stelt het vragen bij de scheidslijn tussen weten en niet (willen) weten, tussen de werkelijkheid toen en oordelen achteraf.
Hella en Sandra brengen via het persoonlijke verhaal van hun opa de sluipende machinaties van nazi-Duitsland ongenaakbaar tot leven. Tegelijkertijd maken ze invoelbaar hoe moeilijk het moet zijn geweest daar in de tijd zelf grip op te krijgen. Een les die iedereen tot zich zou moeten nemen. En dat is geen straf, want het boek leest ook nog eens als een trein, je hebt het uit voor je het weet.
Op 4 juni 2018 vond in het Communicatie Museum in Den Haag het Symposium Sturen op de sociale waarde van Infrastructuur plaats. Een initiatief van Margot Weijnen, georganiseerd door Annemarth Idenburgh, gemodereerd door Sandra Rottenberg, vormgegeven door Marieke van Dijk en assistentie van Jacintha Scheerder, Ad Korf en Yvo Hunink van Idiotes. Met o.a. Pallas Agterberg (Liander) en Diederik Samsom (Klimaattafel Gebouwde Omgeving).
‘Infrastructuur is van essentieel belang voor de samenleving. Infrastructuur draagt op allerlei manieren bij aan economische verbindingen, aan ecologische verbanden en aan de sociale en culturele samenhang in de Nederlandse samenleving. Vooral de sociale waarde van infrastructuur staat niet vanzelfsprekend op het netvlies van infrastructuurbeleidsmakers. Tijdens deze conferentie verkennen wij hoe sociale waarden beter meegenomen kunnen worden in visieontwikkeling en planvorming voor Infrastructuur. Op deze wijze wil de WRR bijdragen aan het debat over de sociale inclusiviteit en de sociale rechtvaardigheid van essentiële voorzieningen, om ongelijkheid te voorkomen tussen stad en platteland, arm en rijk, jong en oud, digibeet en digitaalvaardig.’
http://www.at5.nl/gemist/tv/409/26690/-
Op 5 mei 2018 namen we deel aan de Open Joodse Huizen. We verzorgden twee presentaties die heel goed werden bezocht, twee keer 40 mensen! Heel bijzonder om in het huis te zijn waar de familie Rottenberg (Isay, Lena, Alfred, Edwin en Tini) tussen 1919 en 1934 woonden. Edwin en Tini werden er geboren. AT5 maakte een mooie live reportage!
OPTREDENS in APRIL, MEI 2018
Vrij 13 april De literaire hemel, Café de Amer in Amen, Drenthe: Hella http://literairehemel.nl/images/stories/folders/LH%20voorjaar%202018%20biblionet.pdf
Za 14 april Independent Bookstore Day;
Sandra:
12.00 uur Amsterdam Noord,Boekhandel Plantage van der Plas
14.00 uur Amstelveen, Libris Venstra,
16.00 uur Castricum, Kantoorboekhandel Laan,
Hella:
14.00 uur Bilthoven, Bilthovense Boekhandel, https://www.libris.nl/bilthoven
15.30 uur Soest, Boekhandel van de Ven, https://www.libris.nl/vandeven/agenda/april-18/bookstore-day-met-murat-isik-en-hella-en-sandra-rottenberg/
Do 19 april Amsterdam, Huis de Pinto, 20.00 uur: Hella en Sandra
Do 26 april Heemstede, Boekhandel Blokker, 20.00 uur: Hella https://www.libris.nl/blokker/agenda/
Wo 2 mei Amsterdam, OBA Oosterdok: Literaire Karavaan,: 19.30 uur; Sandra
Do 3 mei Amsterdam, Literaire Karavaan, OBA Roelofhartplein, 19.30 uur: Hella
Do 3 mei Lochem, Boekhandel Lovink: 20.00 uur, Sandra
Za 5 mei Amsterdam Open Joodse Huizen, Valeriusplein 22, Sandra en Hella 12.00 en 14.00 uur https://www.4en5meiamsterdam.nl/nl/page/16707/de-sigarenfabriek-van-isay-rottenberg
Zo 6 mei Stadsarchief Amsterdam, Amsterdam in gesprek; interview door Ellen Fleurbaay, 15.00 uur: San en Hella https://www.amsterdam.nl/stadsarchief/agenda/gesprek-6-mei/
Do 17 mei Velp, Boekhandel Jansen & de Feijter, 20.00 uur
Wo 12 september Leeuwarden, Soroptimisten: Sandra en Hella
https://www.tzum.info/2018/03/recensie-hella-rottenberg-en-sandra-rottenberg-de-sigarenfabriek-van-isay-rottenberg/ Recensie: Hella Rottenberg en Sandra Rottenberg – De sigarenfabriek van Isay Rottenberg Recensies Reinjan Mulder 21/03/2018 70 miljoen sigaren De opkomst en de ontwikkeling van het Derde Rijk in Duitsland blijven verbazen. In een fascinerend boek over hun grootvader Isay Rottenberg (1889-1971) gaan de journalisten Hella en Sandra Rottenberg, twee nichtjes, op zoek naar een […]
Hans Luijten ken ik nog uit de tijd dat hij wethouder was in Zaanstad. Als docent en historicus weet hij jong en oud te boeien met zijn publicaties (Begrijp jij het Midden Oosten nog? samen met Sven de Graaf) speciale reizen en vlogs. Een grote verrassing op oudjaarsdag 2017: Hans en zijn vrouw hebben de fabriek in Döbeln gevonden!
Het Nationaal Holocaust Museum in oprichting brengt vanaf 30 oktober 2017 de verhalen bij elkaar van twee mensen die zich intensief bezighielden met het Persoonsbewijs. Deze identiteitskaart werd aan het begin van de Tweede Wereldoorlog ingevoerd en dat leidde tot de dood van velen. Jacob Lentz was de man die het Persoonsbewijs bedacht, Alice Cohn was een joodse vrouw die het vervalste. De tentoonstelling Persoonsbewijzen en vervalsingen. Jacob Lentz | Alice Cohn toont beider relatie tot het document. Een indrukwekkende installatie van beeldend kunstenaar Robert Glas laat zien hoe vernuftig Lentz te werk ging.
Op 14 januari 2018 was er naar aanleiding van deze tentoonstelling een discussie over hedendaagse Identiteit en Privacy met o.a.: Annemiek Gringold (curator NHM), Robert Glas (kunstenaar/fotograaf), Beate Rösler (hoogleraar Wijsbegeerte UvA), Nina Boelsums (student en een van de initiatiefnemers van het referendum over de Sleepwet) en Bastiaan Winkel (Ministerie van Veiligheid en Justitie.
http://www.nul20.nl/dossiers/brede-interesse-voor-woningruil-amsteldorp
Bij de Woningruilweken in Amsteldorp blijkt niet alleen de verwachte doelgroep senioren geïnteresseerd in een andere woning. Meer dan vijftig huishoudens hebben zich al aangemeld. Ymere en Rochdale bieden in deze buurt op verzoek van bewoners acht weken lang de mogelijkheid sociale huurwoningen in te ruilen tegen een min of meer gelijke huur.
“Het is een mooie buurt waar vooral veel ouderen wonen die hier ook graag willen blijven,” zegt Ellen Boeser, manager Woonservice bij Rochdale, tijdens de aftrap van de woningruilweken in het verpleeghuis De Open Hof in Amsteldorp. “Het bleek dat bewoners langer zelfstandig wilden wonen. Als dat niet in de eigen woning zou kunnen, dan maar elders in de wijk,” voegt Thijs van Exel van Kennisland toe, dat bewonersonderzoek deed in de door laagbouw gedomineerde buurt. Voor de woningcorporaties Ymere en Rochdale reden genoeg om bewoners de kans te geven om binnen de eigen buurt een woning te vinden die beter bij hun huidige gezinssituatie en woonwensen past. “De woningmarkt zit op slot. Wij proberen weer meer nieuwe woningen te bouwen, maar het blijft lastig. Woningruilen kan helpen meer mensen passend te laten wonen en dat kan ook de doorstroming bevorderen,” aldus Caroline Nolet, manager verhuur en verkoop bij Ymere. Bijkomend voordeel om juist in Amsteldorp te experimenteren is dat de meeste woningen in bezit zijn van Ymere (500) en Rochdale (300). Er valt dus ook echt iets te ruilen.Niet alleen ouderen
Eerlijk?
Wil je echt leuke en ruimdenkende mensen ontmoeten, raad ik je aan eens naar Pink Nieuw West in Amsterdam te gaan. Twee weken geleden was ik daar om een heel geanimeerd verkiezingsdebat te modereren. Zes kleurrijke kandidaten en lijstduwers uit Amsterdam kruisten de degens met elkaar en het publiek: Ahmed Marcouch (PvdA), Vera Bergkamp (D66), Dilan Yesilgöz (VVD), Rogier Havelaar (CDA), Olave Bosabose (Art.1) en Rocco Piers (GroenLinks). Allemaal mensen die dagelijks bewijzen dat ze durven op te komen voor mensen die niet binnen de lijntjes van het begrip ‘normaal’ vallen.
De zaal vol geëngageerde mensen van allerlei achtergrond, kleur en gender kwam bijeen om over drie thema’s te discussiëren: godsdienst, onderwijs en veiligheid. Onderwerpen die voortkwamen uit discussies van de afgelopen tijd bij Pink Nieuw West. Hoe te voorkomen dat er in godshuizen (van welke achtergrond dan ook) gepredikt wordt tegen homoseksualiteit en andere vormen van gender dan de doorsnee man of vrouw? Hoe kunnen we ervoor zorgen dat op alle scholen een open gesprek met leerlingen gevoerd wordt over seksualiteit en genderidentiteit? En tot slot: is veiligheid iets waar iedereen gelijkelijk aanspraak op kan maken of hebben we om ons veilig te voelen voor iedere subgroep een eigen gespecialiseerde politie-eenheid nodig?
Monitoren en inspecteren was het idee dat leefde in de zaal. Maar de roep om overal te controleren en te toetsen, botst met het idee van een maatschappij waarin we de vrijheid claimen om te kunnen zijn wie we willen zijn. Als we de denk- en bewegingsruimte van een ander beperken, beperken we uiteindelijk ook die van onszelf. Een lastig dilemma.
De aanwezige politici en de zaal werden het uiteindelijk eens dat de politiek de kaders moet bewaken (het voorstel om het wetsartikel over groepsbelediging te schrappen is gelukkig gestrand in de Tweede Kamer) waarin vrijheid en veiligheid worden gewaarborgd, zodat die ook door een rechter kunnen worden getoetst als nodig.
Maatschappelijke veranderingen ontstaan niet vanzelf, daar moet je je actief voor blijven inzetten. Dat betekent bijvoorbeeld dat je zo dapper moet zijn om ook bij de politie te gaan werken en je daar in te zetten voor een cultuurverandering, zoals politievrouw Souad Boumedien (actief lid van Roze in Blauw en ambassadeur van de Gay Pride) betoogde.
Als je niet zichtbaar bent in alle maatschappelijke geledingen, komt er nooit een verandering tot stand. Of dat nou is in de politiek (‘Daarom ben ik actief lid van het CDA’, verklaarde Rogier Havelaar), op school of bij de politie: blijf je actief met alles bemoeien en kom ervoor uit wie je bent en hoe je wilt zijn. Loop niet weg, kruip niet in je schulp. Roze in de kerk en de moskee, roze op school en roze in blauw. Ga altijd het gesprek aan, hoe moeilijk het soms ook is. Blijf niet alleen, sluit je aan bij reeds bestaande initiatieven.
Wat op mij die avond in maart nog de meeste indruk maakte: het verhaal van en leraar over een leerling van 15 die een dag over gender organiseerde voor de hele school. Hij vroeg wie wel eens was uitgescholden voor ‘homo’ en wie wel eens iemand anders daarvoor uitschold. Vervolgens liet hij het hele gezelschap een poosje homo-homo scanderen, waar iedereen gretig aan meedeed. ‘Zo, dat was het, en nu gaan we dit nooit meer doen .’ Het kwartje was gevallen.
‘Het gaat er om dat je niet alleen voor jezelf, maar juist ook voor iemand die niet op je lijkt, durft op te komen’, stelde Ahmed Marcouch aan het eind van de avond. Echt jammer dat hij als nummer 13 op de lijst, na het verlies van de PvdA, niet in de Tweede Kamer komt. Vera Bergkamp en Dilan Yesilgöz missen daarmee een bondgenoot. Laten we hen steunen opdat ze er de komende tijd heel veel gaan maken in Den Haag.
Sandra Rottenberg, 16 maart 2017
Een idee dat voortkomt uit gesprekken met bewoners uit een Amsterdamse buurt tot uitvoering brengen, het kan echt. Onder luid hoerageroep werden deze week de Woningruilweken ingeluid.
Zeker tachtig mensen, waaronder wethouder Laurens Ivens van Amsterdam en wijkwethouder Thijs Reuten van Amsterdam Oost, kwamen op 9 maart naar verzorgingshuis De Open Hof om getuige te zijn van de aftrap van de Woningruilweken. Een experiment dat woningcorporaties Ymere en Rochdale aangaan om passend wonen in de eigen buurt te stimuleren.
Denktank Kennisland trok het afgelopen jaar met een zogenaamd Social Lab door Amsteldorp, een op het oog rustig buurtje, laag gelegen in een poldertje bij het Amstelstation. Een buurt met relatief veel oudere bewoners, die praktisch hun hele leven al huren bij een van de twee woningbouwverenigingen die er het merendeel van de woningen bezitten: Ymere en Rochdale. Het Social Lab – een methode die begint met verhalen van bewoners en in de buurt actieve instanties – leverde verschillende concrete ideeën op die vervolgens werden uitgewerkt en getest met betrokken partijen als welzijnswerk, vrijwilligersorganisaties, zorginstellingen, de gemeente en woningcorporaties.
Amsteldorp is een buurt met relatief veel ouderen. Ouderen die de wens koesteren zo lang mogelijk zelfstandig te blijven wonen in hun eigen buurt, binnen hun eigen sociale netwerk. De huidige woning voldoet vaak niet aan de wensen die horen bij een nieuwe levensfase, maar hoe vind je een andere beter passende woning? De vraag rees hoe we binnen de marges van de woningwet, slimmer om kunnen gaan met de woningvoorraad.
De oplossing die in het Social Lab werd ontwikkeld – overigens niet alleen voor ouderen maar voor alle generaties – werd gevonden in het idee van woningruilen in de eigen buurt. Het idee kreeg een naam: De Woningruilweken. Programmamaker Sandra Rottenberg sloot zich aan bij Kennisland om samen met Thijs van Exel het project tot uitvoering te brengen. En dat is gelukt met hulp van stadsdeel Oost en het enthousiasme van de twee deelnemende woningcorporaties.
‘De woningmarkt zit verstopt’ legde Caroline Nolet van Ymere de deelnemers aan het Stadsgesprek uit, ‘dat komt omdat we allemaal op elkaar zitten te wachten. Voor je aan de beurt bent voor een starterswoning, ben je die alweer ontgroeit, want toe aan het stichten van een gezin. Gezinnen wonen te klein, ouderen waarvan de kinderen het huis uit zijn, soms te groot. Lang wachten wordt gestimuleerd, want met een langere inschrijftijd heb je meer kans op een geschikte woning. ‘ Met de Woningruilweken willen Ymere en Rochdale proberen deze impasse te doorbreken, om te beginnen in Amsteldorp. Acht weken lang kunnen bewoners uit Amsteldorp op zoek gaan naar een geschikte ruilpartner, vervolgens wordt er begeleiding geboden om de ruil tot een succes te maken. Al dezelfde avond meldden zich tientallen bewoners om de aanmeldformulieren in te vullen.
Woningruilen kan sowieso in Amsterdam, maar dan staat het iedereen die ingeschreven is bij Woningnet vrij om te reageren. Woningruilen in de eigen buurt, waarbij alleen buurtgenoten betrokken zijn, zou volgens de regels van eigenlijk niet mogen. Maar als iets niet ‘mag’ betekent het niet dat het niet ‘kan’. Het oprekken van beleidsruimte vergt enige moed en vindingrijkheid. Volgens wijkwethouder Thijs Reuten uit Amsterdam Oost is het heel belangrijk om die beleidsruimte actief op te zoeken en er desnoods overheen te gaan. Zijn collega Ivens kan dat alleen maar onderschrijven, hij is enthousiast over het experiment. Bij de Woningruilweken worden de ruilers niet als ‘nieuwe’ huurders beschouwd, maar wordt de bestaande huur van de zittende bewoners als leidraad genomen om tot een nieuwe huursom te komen. Omdat het in het experiment alleen om sociale woningbouw gaat, moeten potentiële ruilers ook voldoen aan de inkomensgrens van €40.349 [exact opzoeken]
‘Soms zou je willen dat je als wethouder ook het eigendom bezit van de woningvoorraad’, verzuchtte Ivens. Dat zou het makkelijker maken om de bestemming aan te passen, of gericht toe te wijzen. Hij hoopt van harte dat het experiment zal slagen.
Het denken over passende huisvesting wordt ook beperkt door onze vooroordelen, bijvoorbeeld die over de wensen van ouderen. Architect Bas Liesker deed met zijn bureau Heren5 onderzoek naar de Stadsveteraan. ‘De actieradius van ouderen is vaak veel groter dan we veronderstellen’, vertelde hij. In zijn onderzoek waren er mensen van boven de 80 uit Amsterdam West die rustig naar de Bijenkorf wandelden en weer terug. Maar stadsveteranen hechten ook aan gemengd wonen, met verschillende generaties door elkaar, ze hebben behoefte aan plekken waar je elkaar informeel ontmoeten kan en samen iets kan ondernemen, bijvoorbeeld het onderhouden van een tuin. Dat je veilig over straat kan gaan in een drukke stad, waar nagedacht is over de plek van voetgangers en mensen die wat minder mobiel zijn. Woningcorporaties zouden zich dus behalve met de woning ook veel meer met de leefomgeving en de infrastructuur moeten bekommeren, en daarbij de oplossingen overnemen die de bewoners zelf aandragen.
Precies zoals nu met de Woningruilweken is gebeurd. En dat is in velerlei opzicht een heugelijke ontwikkeling, want als we hier doorzetten, kunnen we gaan dromen dat de woningcorporaties hun oorspronkelijke rol weer op kunnen pakken, die van woningbouwvereniging. Het beheren van een sociale woningvoorraad in dienst van de bewoners.
Sandra Rottenberg
Graaf koopt dorp voor vluchtelingen, het zou de kop van een zeventiende-eeuws journaal kunnen zijn, analoog aan een hedendaagse variant: dorp koopt huis voor vluchtelingen, zoals onlangs in Friesland. De graaf heette graaf von Solms en het dorp dat hij in 1685 kocht heette Daubhausen. Sandra Rottenberg en Margreet Simons maakte er de documentaire ‘Hugenotendorp’ over.
Beluister hier de podcast Graaf koopt dorp voor vluchtelingen
Actuele berichten
23 juni 2022: Rottenberg& De Vroedt in het Torpedotheater14 juni 2022 - 21:53
Podcastserie InZicht over digitale informatie-overdracht in de zorg14 juni 2022 - 21:47
5 mei in het Torpedotheater Gewone Mensen in tijden van oorlog met Saskia Aukema en Wally de Lang11 mei 2022 - 17:18
Open Joodse Huizen/Huizen van Verzet, op 4 mei interviewde ik Wally de Lang en Bob Gerson11 mei 2022 - 17:04
The Cigar Factory of Isay Rottenberg International Booklaunch op 3 mei 202211 mei 2022 - 15:40
Gastvrijheid: Chris Keulemans bij Rottenberg& in het Torpedotheater op 7 april 202211 mei 2022 - 15:03
De Ruimte: Woon-nood 29 maart in het Oude Raadhuis11 mei 2022 - 16:48
Innovatie centraal op online Repair Café-event11 mei 2022 - 16:18
NAGEKOMEN VERHALEN; de razzia’s van 22 en 23 februari 1941; nieuwe podcast voor NPO DOCS en audiotour voor Stadsarchief Amsterdam15 februari 2022 - 17:30
Nieuwe podcast-serie : Wilde Eenden; gesprekken met jonge volksvertegenwoordigers in Overijssel over Nieuw Publiek Leiderschap2 februari 2022 - 15:37